10.Sınıf Coğrafya 2.Dönem 1.Test

Sorunun cevap anahtarı, "D) Sıcaklıklar gece ve gündüz arasında büyük farklılıklar gösterir." olarak verilmiştir. Yeryüzündeki çöl alanlarıyla ilgili olarak sıcaklıklar gece ve gündüz arasında büyük farklılıklar gösterir. Çözüm açıklaması: Çöller, genellikle kutuplardan uzak ve ekvatora yakın bölgelerde bulunurlar, bu nedenle (A) seçeneği yanlıştır. Aynı şekilde, çöllerin yağış almadığı ve bitki örtüsünün az olduğu bilinmektedir, bu nedenle (B) ve (C) seçenekleri de yanlıştır. Çöllerin tipik özelliklerinden biri, güneş ışığından dolayı sıcaklık farklarının gece ve gündüz arasında büyük olmasıdır, bu nedenle (D) seçeneği doğrudur. Ayrıca, çöller genellikle su kaynaklarından yoksundur, bu yüzden (E) seçeneği de yanlıştır.

Cevap Anahtarı: A) Alp Dağları. Dünya üzerinde yer alan büyük dağ sistemlerinden biri Alp Dağları'dır. Diğer seçenekler olan Rocky Dağları, Appalachian Dağları, Atlas Dağları ve Ural Dağları da farklı bölgelerde bulunan dağ sistemleridir, ancak Alp Dağları en tanınmış ve büyük dağ sistemlerinden biridir.

Sorunun cevap anahtarı, "A) Gün doğumu ve gün batımı saatleri" olarak verilmiştir. Bir yerin coğrafi konumunu belirleyen unsurlardan enlem, o yerin güneşin doğuş ve batış saatlerine göre belirlenir. Coğrafi enlem, bir noktanın dünya üzerindeki kuzey veya güneye olan mesafesini ifade eder. Bu mesafe, güneşin gökyüzündeki hareketiyle ilişkilendirilerek belirlenir. Dolayısıyla, gün doğumu ve gün batımı saatleri, bir yerin enlemine göre değişir ve coğrafi konumunu belirler. Coğrafi enlem, bir yerin coğrafi konumunu belirleyen unsurlardan biridir. Enlem, bir noktanın dünya üzerindeki kuzey veya güneye olan mesafesini ifade eder. Bu mesafe, güneşin doğuş ve batış saatleriyle ilişkilendirilerek belirlenir. Farklı enlemlerde bulunan yerlerde, gün doğumu ve gün batımı saatleri farklılık gösterir. Bu nedenle, bir yerin enlemi, o yerin güneşin doğuş ve batış saatlerine göre belirlenir.

Cevap Anahtarı: C) Kahverengi orman toprağı. Türkiye'de en fazla rastlanan toprak tipi Kahverengi orman toprağıdır. Kahverengi orman toprağı, ülkemizin farklı bölgelerinde yaygın olarak bulunur ve tarımsal faaliyetler için uygun bir toprak türüdür. Diğer seçenekler olan Çernezyom, Regosol, Kestane renkli toprak ve Çorak toprak da Türkiye'de bulunan toprak tipleri arasında yer almaktadır, ancak en yaygın olanı Kahverengi orman toprağıdır.

Cevap Anahtarı: B) Akdeniz Bölgesi. Türkiye'de karasal iklim özellikleri Akdeniz Bölgesi'nde görülmez. Akdeniz Bölgesi, Akdeniz iklimiyle karakterizedir, yani ılıman ve yağışlı bir iklimi vardır. Diğer seçenekler olan Marmara Bölgesi, Karadeniz Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesi karasal iklim özelliklerine sahip bölgelerdir. Akdeniz Bölgesi ise deniz etkisiyle daha ılıman ve nemli bir iklim yaşar.

Sorunun cevap anahtarı, "C) Kastamonu" olarak verilmiştir. Türkiye'de en fazla orman varlığına sahip olan il, Kastamonu'dur. Kastamonu, geniş orman alanlarıyla ve zengin doğal kaynaklarıyla bilinir. Bu nedenle, Kastamonu ilinin orman varlığı diğer illere kıyasla daha fazladır. Türkiye'de orman varlığı açısından en fazla olan il, Kastamonu'dur. Kastamonu, geniş ormanlık alanlara ve zengin doğal kaynaklara sahip bir ilimizdir. Ormanların korunması ve sürdürülebilir kullanımı açısından önemli bir role sahip olan Kastamonu, orman varlığı açısından diğer illerden daha fazla ormana sahiptir.

Sorunun cevap anahtarı, "A) Ege Bölgesi" olarak verilmiştir. Türkiye'de kıyı ovaları daha geniş ve verimli olan bölge, Ege Bölgesi'dir. Ege Bölgesi, sahil şeridi boyunca uzanan geniş kıyı ovalarıyla tarım faaliyetleri için uygun bir ortam sunar. Bu ovalar, iklim koşulları ve toprak verimliliği açısından tarım açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Türkiye'de kıyı ovaları daha geniş ve verimli olan bölge, Ege Bölgesi'dir. Ege Bölgesi, sahip olduğu geniş kıyı ovalarıyla tarım açısından önemli bir potansiyele sahiptir. İklim koşulları, toprak verimliliği ve su kaynakları bölgede tarım faaliyetlerinin gelişmesini destekler. Bu nedenle, Türkiye'de kıyı ovaları daha geniş ve verimli olan bölge Ege Bölgesi'dir.

Cevap Anahtarı: C) Meşe. Türkiye'nin en önemli orman ürünlerinden biri olan kereste, genellikle çeşitli ağaç türlerinden elde edilir. Verilen seçenekler arasında kereste üretiminde kullanılan ağaç türlerinden biri de meşe ağacıdır. Meşe ağacı, dayanıklı ve sert bir odun yapısına sahiptir, bu nedenle mobilya, inşaat malzemeleri ve diğer kereste ürünlerinin yapımında sıklıkla tercih edilir.

Doğru cevap, "C) 3" olacaktır. Yukarıdaki oluşumlardan "II. Moren", "III. Delta Ovası" ve "IV. Vadi" biriktirme ile oluşmuş olanlardır. Bu oluşumlar, farklı süreçler sonucunda malzemelerin biriktirilmesiyle ortaya çıkarlar. I. Lös, bir biriktirme oluşumu değildir. Buzul aşındırması sonucunda oluşan bir yüzey şeklidir. II. Moren, buzul erimesi sırasında biriktirilen malzemelerin oluşturduğu bir yüzey şeklidir. III. Delta Ovası, bir akarsuyun taşıdığı alüvyonların deniz veya göl gibi bir su birikintisine dökülmesiyle oluşan bir biriktirme şeklidir. IV. Vadi, akarsuların aşındırma etkisiyle oluşan derin çukurlardır. V. Mantar Kaya, erozyon veya diğer jeolojik süreçler sonucunda oluşan bir yüzey şeklidir.

Bu sorunun cevap anahtarı A) Orta enlemlerde olması'dır. Buzullar genellikle yüksek enlemlerde, yani kutup bölgelerinde veya yüksek dağlık bölgelerde oluşurlar. Türkiye, buzul oluşumu için gerekli olan yeterli soğuk iklim koşullarını sağlamayan bir konumda bulunmaktadır. Orta enlemlerde yer alması, Türkiye'nin buzul oluşumunu etkilemektedir. Diğer seçeneklerde verilen faktörler ise buzul oluşumunu etkilemede ikincil faktörlerdir.

Sorunun cevap anahtarı, "C) Ria" olarak verilmiştir. Ria, akarsu yataklarının deniz seviyesi yükseldiğinde sular altında kalması sonucu oluşan kıyı tipidir. İstanbul - Çanakkale boğazları, akarsu yataklarının sular altında kalmasıyla oluşmuş bir kıyı bölgesidir. Bu durum, deniz seviyesinin yükselmesiyle birlikte gerçekleşmiştir. Bu tür kıyı oluşumlarına "Ria" denir. Ria, sular altında kalan akarsu vadilerinin denize doğru uzandığı ve iç kısımlarda daha geniş bir su alanının oluştuğu kıyı tipleridir.

Bu sorunun cevap anahtarı B) Güneş'tir. Dış kuvvetler, enerjilerini genellikle Güneş'ten alırlar. Güneş, yeryüzünü ısıtarak atmosferdeki hava dolaşımını sağlar, su döngüsünü başlatır ve rüzgarların oluşmasına katkıda bulunur. Bu enerji kaynakları, dış kuvvetlerin etkilerini şekillendirir ve yerşekillerinin oluşumunu etkiler.

Bu sorunun cevap anahtarı B) Boyuna'dır. Ege kıyılarında dağlar denize dik uzandığından, koy ve körfez oluşumu daha fazladır. Bu durum, kıyının boyuna yönlü kıvrımlı bir şekil almasına neden olur. Bu nedenle, Ege kıyıları boyuna kıyı tipi olarak adlandırılır.

Sorunun cevap anahtarı, "B) Irmak ada" olarak verilmiştir. Bir akarsuyun yatak eğiminin arttığı yerlerde, ırmak adaları görülmez. Akarsuların yatak eğimi arttıkça su hızı ve taşıma kapasitesi de artar. Bu durumda, akarsular kuvvetli erozyon etkisi gösterir ve çentik vadiler, kanyon vadiler, dev kazanları ve yarma vadiler gibi derin ve dar vadiler oluşturabilirler. Ancak, yüksek su hızı ve taşıma kapasitesi nedeniyle akarsuların sularını daha kolay taşıdığı alanlarda, ırmak adaları oluşmaz.

Doğru cevap B) Mantar Kaya'dır. Şelaleler, akarsuların yüksekten düşerek suyun hızlı bir şekilde aktığı yerlerdir. Bu düşme sırasında su, kayaları aşındırır ve bazı bölgelerde çukur veya oluk şeklinde yer şekilleri oluşturur. Mantar Kaya, şelalelerin suyun düştüğü ve kayaların alt kısmının daha hızlı aşındığı bir yer şeklidir. Su, kayaların altındaki yumuşak tabakaları aşındırırken üstteki sert tabakaları korur, bu da mantar şeklinde bir yapı oluşmasına yol açar.

Doğru cevap "C) Kıyının sığ olması" olarak verilmiştir. Delta ovalarının iç denizlerde oluşumu, okyanus kıyılarında oluşmasına göre daha kolaydır çünkü iç denizlerin kıyıları genellikle daha sığdır. Delta ovalarının oluşumunda kıyının sığ olması önemli bir etkendir. Akarsular, denize yaklaştıkça hızlarını yavaşlatır ve taşımış oldukları malzemeleri biriktirir. İç denizlerin kıyıları genellikle daha sığdır, bu da akarsuların malzemeleri biriktirmesi için daha uygun bir alan sağlar. Oysa okyanus kıyıları genellikle daha dik ve derindir, bu nedenle akarsuların malzeme biriktirmesi daha zor olur.

Cevap anahtarı: A) İç kuvvetlerin etkisi ile. Yer kabuğunun oluşumu, iç kuvvetlerin etkisiyle gerçekleşir. İç kuvvetler, yerin içindeki hareketlerden kaynaklanır ve kabuğun şekillenmesini sağlar. Bu iç kuvvetler arasında levha hareketleri, volkanik faaliyetler ve dağ oluşumları yer alır. Bu süreçte, levhaların çarpışması, itişme, faylanma ve kırılma gibi olaylar meydana gelir.

Bu sorunun cevap anahtarı "A) Trafik kazası" olarak verilmiştir. Trafik kazası doğal afetlerden biri değildir. Doğal afetler, doğal olaylar sonucunda meydana gelen büyük ölçekli felaketlerdir. Sel, yangın, çığ ve deprem doğal afetlere örnek olarak verilebilir. Ancak trafik kazası, doğal bir olay değildir. Trafik kazaları, insan faktöründen kaynaklanan nedenlerle meydana gelen olaylardır. Dolayısıyla trafik kazası, doğal afetlerden biri değildir.

Doğru cevap B) Kırağı'dır. Soruda, hangi seçeneğin bir iklim tipi olmadığı sorulmaktadır. Muson, Tundra, Savan ve Okyanusal, farklı iklim tiplerini temsil eden terimlerdir. Ancak "Kırağı" bir iklim tipi değildir, doğru cevap budur.

Bu sorunun cevap anahtarı "D) Doğu Anadolu Bölgesi" olarak verilmiştir. Doğu Anadolu Bölgesi, diğer coğrafi bölgelerden farklı bir iklim yapısına sahiptir. Karadeniz Bölgesi, Marmara Bölgesi, Akdeniz Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi genellikle ılıman ve Akdeniz iklimine sahipken, Doğu Anadolu Bölgesi daha sert bir iklim yapısına sahiptir. Doğu Anadolu Bölgesi, yüksek rakımlara ve dağlık araziye sahip olması nedeniyle kış aylarında soğuk ve karlı bir iklim yaşar. Bu bölgede yazlar da kısa ve serin geçer. Diğer bölgelerden farklı olarak, Doğu Anadolu Bölgesi daha kontinental bir iklim yapısına sahiptir.