Makale
Makale, gazete veya dergiye yazılan ve açıklayıcı veya yorumlayıcı niteliği olan bir yazı türüdür. Bilimsel makalelerde genellikle tıp, ekonomi, sosyoloji, felsefe gibi bilim dallarıyla ilgili konular işlenir. Gazetelerde yayımlanan makalelerde ise halkı aydınlatmak ve bilgilendirmek amaçlanır.
Bilimsel Makale
Bilimsel makalelerde yargılar, kesin ve ispatlanabilir niteliktedir. Bu tür makalelerde söz oyunlarına ve kapalı ifadelere yer verilmez, düşünceler doğrudan aktarılır. Kelimeler genellikle temel anlamlarında kullanılır, bilimsel terimlere yer verilir. Öğretme ve bilgilendirmenin amaçlandığı açıklayıcı anlatımla bir düşünceyi çürüterek yerine karşı düşünceyi yerleştirmenin amaçlandığı tartışmacı anlatım biçimleri hâkimdir. Sayısal verilerden yararlanılır. Örnekleme, karşılaştırma, tanık gösterme, tanımlama gibi düşünceyi geliştirme yollarına başvurulur. Alıntılardan yararlanılır; alıntı yapılan kaynak, kaynakçada gösterilir. Bilimsel makaleler bir teze dayalıdır, araştırma verileriyle desteklenir. Bu makalelerde yararlanılan kaynaklar gösterilir, anlatım dili nesneldir, özetleme ve alıntılama yapılır.
Bilimsel Makalenin Bölümleri
- Başlık
- Özet
- Giriş
- Yöntem
- Bulgular
- Sonuç ve Tartışma
- Kaynakça
Gazete Makalesi
Gazete makalelerinde halkı aydınlatmak ve bilgilendirmek amaçlanır. Güncel bir sorun ortaya konur, değerlendirilir ve sonuca varılır. Gazete makalelerinde de bilimsel makalelerde olduğu gibi açıklayıcı ve tartışmacı anlatım biçimleri hâkimdir. Ancak, gazete makalelerinde bilimsel makalelere göre daha az sayıda alıntı ve kaynakça kullanılır.
Gazete Makalesinin Bölümleri
- Başlık
- Giriş
- Gelişme
- Sonuç
Makalede İntihal
İntihal, başkalarına ait düşüncelerin, sözlerin, verilerin, yapıtların tümünü ya da bir bölümünü kaynak göstermeden kullanmaktır. İntihal, ahlaki olmayan bir eylem olmanın yanı sıra kişiye hukuki sorumluluk da yükler.
Makalede Kaynakça
Makalenin sonunda, yararlanılan kaynaklar liste hâlinde gösterilir. Makalede yer alan her kaynağa, kaynakçada yer verilir; kaynakçada yer alan her kaynağa metin içinde gönderme yapılır. Kaynakça hangi bilginin hangi kaynaktan alındığını göstermez. Bilginin hangi kaynaktan alındığı, metnin içinde kaynağa gönderme yapılarak belirtilir. Kaynakçada her kaynağa yalnız bir kez yer verilir.
Video ve Kaynak Linkleri
Araştırmaya Dayalı Metin Yazma Aşamaları
Bu yazıda, araştırmaya dayalı metin yazma sürecinin adımları ayrıntılı olarak açıklanacaktır. Bu adımlar şunlardır:
Hazırlık
- a. Araştırma Konusunu Belirleme: Öncelikle araştırma konusu belirlenir. Konu toplumsal ilgi çekecek nitelikte ve alan uzmanı tarafından daha önce yeterince araştırılmamış olmalıdır.
- b. Kaynak Taraması Yapma ve İlgili Bölümleri Seçme: Belirlenen konuda var olan kaynaklar ve yapılan araştırmalar taranarak kullanılabilecek veriler toplanır. Toplanan veriler içinden konuyla ilgili bölümler seçilir, gruplandırılır. Kaynak taraması yapılırken kaynakların konuyla doğrudan ilgili olmasına, akademik yayınlardan ve farklı kaynak türlerinden oluşmasına özen gösterilir. Bu kaynaklar gazete, dergi, kitap, tezler vb. olabilir.
Planlama
- a. Metnin Temel Bölümlerini Belirleme: Metinde düşüncelerin, bilgilerin, kısaca metnin içeriğinin nasıl bir düzen içinde verileceği planlanır. Metnin temel bölümleri olan başlık, özet, giriş, yöntem, bulgular, sonuç ve tartışma bölümleri belirlenir.
- b. Bilgilerin Hangi Bölümlerde Kullanılacağını Belirleme: Daha önce toplanan bilgilerin metindeki kompozisyona göre özet, giriş, yöntem, bulgular, sonuç ve tartışma bölümlerinden hangisinde kullanılacağı belirlenir.
Taslak Metin Oluşturma
- a. Plan Doğrultusunda Metni Yazma: Planlama aşamasında yerleri ve sıraları belirlenen bilgiler, toplanan veriler bu belirlemelere uygun olarak yazılır.
- b. Kaynaklardan Yararlanma: Metinde öne sürülen düşünceleri desteklemek amacıyla kaynak taramasında belirlenen başka metinlerdeki bilgilerden yararlanılır. Bu bilgiler, metindeki düşünceleri desteklemeli ve yazarın görüşlerine yardımcı olmalıdır.
Son Düzenleme
- a. Düzeltme ve Geliştirme: Taslak metin yazıldıktan sonra dikkatle gözden geçirilir, varsa yazım, noktalama veya dil bilgisi hataları düzeltilir. Metinde yinelenen ifadeler tespit edilir ve gerekiyorsa çıkarılır. Metnin akışı kontrol edilir ve gerekli düzenlemeler yapılır.
- b. Son Okuma: Son düzenlemeler yapıldıktan sonra metin son kez dikkatle okunur. Metnin anlaşılırlığı, akıcılığı ve bütünlüğü kontrol edilir. Gerekirse son düzeltmeler yapılır.
Kaynaklar:
Münazara Nedir?
Münazara, bir konu üzerinde belli kural ve yöntemlere uyularak gruplar hâlinde yapılan tartışmaya verilen addır.
Münazara Türleri
- Okul Münazaraları
- Akademik Münazaralar
- Siyasi Münazaralar
- Medya Münazaraları
Münazara Aşamaları
- İddia ve karşı iddiayı savunan iki grubun oluşturulması
- İddiayı savunan birinci konuşmacının argüman içeren bir tasarı sunması
- Karşı iddiayı savunan birinci konuşmacının sunulan tasarıya karşı çıkması ve argümanları çürütmesi
- İddiayı savunan ikinci konuşmacının karşı iddiayı savunanların argümanlarını çürütmesi ve yeni argümanlar sunması
- Karşı iddiayı savunan ikinci konuşmacının iddiayı savunanların argümanlarını çürütmesi ve yeni argümanlar sunması
- İddiayı savunan üçüncü konuşmacının yeni argümanlar sunmadan karşı iddiayı savunanların argümanlarını çürütmesi
- Karşı iddiayı savunanlardan üçüncü konuşmacının yeni argümanlar sunmadan iddiayı savunanların argümanlarını çürütmesi
- Karşı iddiayı savunanları temsilen birinci veya ikinci konuşmacının özet yapması ve münazara boyunca iki tarafın çatıştığı noktaları tespit etmesi
- İddiayı savunanları temsilen birinci veya ikinci konuşmacının özet yapması ve münazara boyunca iki tarafın çatıştığı noktaları tespit etmesi
Münazarada Değerlendirme Kriterleri
| Ölçüt |
Açıklama |
| Dil Kullanımı |
Dil bilgisi, kelime bilgisi, telaffuz ve üslup |
| Argümantasyon |
Tez ve karşı tezlerin sunumu, argümanların ikna ediciliği, kanıtların kullanımı |
| Beden Dili |
Göz teması, el kol hareketleri, duruş |
| İkna Becerisi |
Jüriyi ve izleyiciyi ikna etme yeteneği |
Münazara Örnekleri
Sonuç
Münazara, öğrencilerin konuşma becerilerini geliştirmelerine, karşılaştırmalı düşünme alışkanlığı kazanmalarına ve bazı konularda ders dışında araştırma yapmalarına yardımcı olan etkili bir tartışma türüdür. Münazaralar, farklı görüşlerin tartışıldığı ve en iyi argümanların kazandığı demokratik bir ortam sağlar.