10.Sınıf Biyoloji 2.Dönem 1.Yazılı - Açık Uçlu Sorular

Biyoremediasyonda atıklar başka organizmalar tarafından kullanılabilen biçimlere dönüştürülür. Bu amaçla bakteri, maya, bitki, toprak solucanı gibi farklı organizmalar kullanılmaktadır.

Biyoinformatik, biyoloji, bilgisayar bilimi ve matematik gibi farklı alanları birleştiren bir disiplindir. Biyoinformatik, gen dizilimlerinin analizi, protein yapılarının belirlenmesi, ilaç tasarımı ve hastalıkların teşhisi gibi alanlarda kullanılır.

Endemik türler, yalnızca belirli bir bölgede yaşayan ve başka hiçbir yerde bulunmayan canlı türleridir. Türkiye'nin zengin biyolojik çeşitliliği sayesinde çok sayıda endemik türü bulunmaktadır. Bu türler, ülkemizin doğal mirasının önemli bir parçasıdır.

Biyolojik çeşitlilik, ekosistemlerin işleyişi ve dünyadaki yaşamın devamlılığı için çok önemlidir. Biyolojik çeşitlilik sayesinde, ekosistemlerdeki besin zinciri ve enerji akışı dengelenir. Ayrıca, biyolojik çeşitlilik sayesinde canlılar arasında oluşan rekabet, canlıların evrimleşmesini sağlar.

Türkiye Tohum Gen Bankası, ülkemiz için önemli bir kuruluştur.

Aleller, aynı genin farklı versiyonlarıdır ve bir karakterin farklı özelliklerini belirlerler. Diploit canlılar, her gen için iki adet alel taşır, biri anneden, diğeri babadan gelir. Alellerin özellikleri, kalıtımın nasıl gerçekleştiğini ve özelliklerin nasıl aktarıldığını anlamak için önemlidir.

Mendel'in bezelyeler üzerinde yaptığı çalışmalar ve bulduğu kalıtım yasaları hakkında bilgi veriniz. Cevap: Mendel, bezelyeler üzerinde yaptığı çaprazlama deneyleri ile kalıtım yasalarını ortaya koymuştur. Mendel'in bulduğu kalıtım yasaları şunlardır: * Benzerlik Yasası: Bir karakterin farklı özelliklerine sahip iki homozigot bireyin çaprazlanması sonucu, F1 kuşağındaki tüm bireylerin aynı özelliği göstermesi. * Ayrılma Yasası: F1 kuşağındaki bireylerin kendi aralarında çaprazlanması sonucu, F2 kuşağında karakterlerin özelliklerinin tekrar ortaya çıkması. * Bağımsız Açılım Yasası: Farklı karakterlerin özelliklerinin bağımsız olarak aktarılması ve yeni gen kombinasyonlarının oluşması. bezelyeler üzerinde yaptığı çalışmalar ve bulduğu kalıtım yasaları hakkında bilgi veriniz. Cevap: Mendel, bezelyeler üzerinde yaptığı çaprazlama deneyleri ile kalıtım yasalarını ortaya koymuştur. Mendel'in bulduğu kalıtım yasaları şunlardır: * Benzerlik Yasası: Bir karakterin farklı özelliklerine sahip iki homozigot bireyin çaprazlanması sonucu, F1 kuşağındaki tüm bireylerin aynı özelliği göstermesi. * Ayrılma Yasası: F1 kuşağındaki bireylerin kendi aralarında çaprazlanması sonucu, F2 kuşağında karakterlerin özelliklerinin tekrar ortaya çıkması. * Bağımsız Açılım Yasası: Farklı karakterlerin özelliklerinin bağımsız olarak aktarılması ve yeni gen kombinasyonlarının oluşması.

Monohibrit çaprazlama sonucunda, F1 kuşağında tüm bireyler sarı tohumlu olur. Bunun nedeni, sarı tohum rengi alelinin baskın, yeşil tohum rengi alelinin ise çekinik olmasıdır. F2 kuşağında ise, sarı tohumlu ve yeşil tohumlu bireyler 3:1 oranında görülür. Bu, baskın alelin çekinik alele göre daha sık aktarılması nedeniyledir.

X kromozomunun Y kromozomu ile homolog olmayan bölgesinde taşınan özellikler (X'e bağlı kalıtım) her iki cinsiyette de ortaya çıkabilir. Bu özellikler anneden hem erkek hem de kız çocuklarına aktarılır. Ancak dişilerde iki X kromozomu bulunduğundan iki alelle, erkeklerde bir X kromozomu bulunduğundan bir alelle belirlenir.

Kısmi renk körlüğü, X kromozomu üzerinde taşındığından erkek çocuk çekinik geni sadece anneden alır. Kız çocuk ise çekinik geni hem anneden hem babadan alır. Bu nedenle anne kısmi renk körü ise erkek çocukların hepsi kısmi renk körüdür. Kız çocuk kısmi renk körü ise baba da kısmi renk körüdür.

Nokta mutasyonu, tek bir nükleotidin değişmesidir. Eklenti mutasyonu, bir veya daha fazla nükleotidin DNA dizisine eklenmesidir. Silinme mutasyonu, bir veya daha fazla nükleotidin DNA dizisinden çıkarılmasıdır. Kelime mutasyonu, bir veya daha fazla nükleotidin yer değiştirmesidir.

Genetik varyasyon, tür içinde yeni gen kombinasyonlarının ortaya çıkmasına ve tür içi kalıtsal çeşitliliğe neden olur. Mayoz sırasında gerçekleşen krossing over ve homolog kromozomların bağımsız dağılımı, tür içinde yeni gen kombinasyonlarının ortaya çıkmasına ve tür içi kalıtsal çeşitliliğe neden olur. Eşeyli üreme sırasında yumurtayı hangi spermin dölleyeceğinin rastgele gerçekleşmesi de genetik varyasyonlara neden olmaktadır.

Mendel’in kalıtım yasaları, kalıtım biliminin temel yasalarıdır. Bu yasalar, fenotip ve genotip kavramlarına dayanmaktadır. Fenotip, bir canlının gözle görülebilen ve ölçülebilen özelliklerinin tümüdür. Genotip ise, bir canlının sahip olduğu genlerin tümüdür. Mendel’in kalıtım yasaları, genlerin nasıl kalıtıldığını ve fenotipin nasıl belirlendiğini açıklar.

Eşleştirme, canlıların sınıflandırılması ve yaşam alanları ile ilgili kavramları doğru şekilde eşleştirmenizi sağlar.

Biyolojik çeşitlilik, dünyadaki canlı organizmaların çeşitliliğidir ve gezegenimizin sağlıklı bir şekilde işlemesi için çok önemlidir. Biyoçeşitlilik, iklim düzenlemesinden su arıtmaya kadar birçok ekosistem hizmeti sağlar. Biyokaçakçılık, canlı organizmaların izinsiz olarak toplanması, taşınması ve satılmasıdır. Biyokaçakçılık, biyolojik çeşitliliğe büyük zarar verir ve ayrıca insan sağlığını da tehdit eder. Biyolojik çeşitliliğin korunması ve biyokaçakçılığın önlenmesi için birçok farklı önlem alınabilir. Bu önlemler arasında, canlı varlıkları habitatları ile birlikte koruma, gen bankaları ile türlerin koruma altına alınması, ulusal ve uluslararası düzenlemeler yapma ve uygulama, türlerin korunması için toplumsal önlemler alma gibi adımlar yer almaktadır. Türkiye'de biyolojik çeşitliliğin korunması için birçok farklı tedbir alınmaktadır. Bu tedbirler arasında, endemik türleri koruma altına almak, millî parklar, tabiat parkları, tabiat koruma alanları ve tabiat anıtları oluşturmak, yabani hayatı korumak için av yasakları uygulamak gibi adımlar yer almaktadır. Biyokaçakçılıkla mücadele etmek için hem resmî hem de sivil toplum örgütleri duyarlı davranmaktadır. Biyokaçakçılıkla mücadele için alınan önlemler arasında, biyokaçakçılığın yasaklanması, biyokaçakçılığa karşı kamuoyu bilinci oluşturulması, biyokaçakçılığın tespiti ve cezalandırılması gibi adımlar yer almaktadır.