8.Sınıf Kur’an-ı Kerim Dersi (2. ÜNİTE: KUR’AN-I KERİM’İ GÜZEL OKUMA) Özeti

Kur'an-ı Kerim Tecvid Bilgisi

Tecvid, Kur'an-ı Kerim'i doğru ve güzel bir şekilde okuma sanatıdır. Tecvid kuralları, harflerin telaffuzunu, kelimelerin birbiriyle bağlantısını ve duraklama yerlerini belirler.

İdgam

İdgam, iki harfin birleşerek tek bir harf gibi okunmasıdır. Altı çeşit idgam vardır:

• İdgam-ı meal-gunne: Tenvin veya sakin nun ile و ُ ْن َم ي harflerinden biri geldiğinde yapılır.
• İdgam-ı bila-gunne: Tenvin veya sakin nun ile ر ل kısaca ْ رَل harflerinden biri geldiğinde yapılır.
• İdgam-ı misleyn: Aynı harf üst üste geldiğinde yapılır.
• İdgam-ı mütecaniseyn: Benzer iki harf üst üste geldiğinde yapılır.
• İdgam-ı mütekaribeyn: Yakın iki harf üst üste geldiğinde yapılır.
• İdgam-ı şemsiyye: Şems harflerinden biri (س ص ث ز ش ﮋ ض ط ظ ط) üst üste geldiğinde yapılır.

Sakin Mim'in Okunuşu

Sakin mim, "cezimli mim" olarak da bilinir.

Sakin mimin üç farklı okuyuşu vardır:

• İdgam-ı misleyn meal-gunne: Sakin mim ile harekeli bir mim harfi üst üste geldiğinde yapılır.
• Sakin mim'in izharı (İzhar-ı şefevî): Sakin mim ile mim ve be harfleri dışındaki harflerden biri geldiğinde yapılır.
• Dudak ihfası (İhfa-i şefevî): Sakin mim ile be harfi geldiğinde yapılır.

Ra Harfinin Okunuşu

Ra harfi, harekesine veya kendinden önceki ya da sonraki harflerin durumuna göre kalın ya da ince okunabilir.

Ra harfinin okunuşuyla ilgili hükümler üç bölümde ele alınabilir:

1. Ra Harfinin Kalın Okunduğu Durumlar
2. Ra Harfinin İnce Okunduğu Durumlar
3. Ra Harfinin Hem Kalın Hem İnce Okunduğu Durumlar

Vakıf, İbtida, Vasıl ve İşaretleri

Vakıf, Kur'an-ı Kerim okurken nefes alıp yeniden başlamak üzere durmak anlamına gelir.

İbtida, vakıftan sonra okumaya başlamak anlamına gelir.

Vasıl, kelimelerin birbiriyle bağlantılı olarak okunması anlamına gelir.

İşaretler, vakıf, ibtida ve vasıl yerlerini gösteren işaretlerdir.

Kaynaklar:

• Kur'an-ı Kerim Tecvid Dersleri
• Diyanet İşleri Başkanlığı - Tecvid Bilgisi

Vakıf (Durak) İşaretleri ve Kur'an'da Secde Ayetleri

Vakıf işaretleri, Kur'an-ı Kerim'de nerede durulacağını/vakfedileceğini belirten özel işaretlerdir. Bu işaretler, ayet sonlarında ve kelimelerin üzerinde bulunur. Vakıf işaretleri, anlamı bozmayacak şekilde Kur'an'ın akıcı bir şekilde okunmasını sağlar.

Vakıf İşaretleri Türleri

• Lâzım Vakıf (م): Durmak gerekir. Durulmadığında anlam bozulabilir.
• Mutlak Vakıf (ط): Durulmasında bir sakınca yoktur, durma ihtiyacı varsa durulabilir. Anlam yönün- den birbirinden bağımsız olan yerlerde bulunur.
• Caiz Vakıf (ج): Bu işaret görüldüğünde durulabilir veya geçilebilir. Ancak durmak daha uygundur.
• Mücevvez Vakıf (ز): Bu işaret görüldüğünde durulabilir veya geçilebilir. Ancak geçmek daha uygundur. Durulduğu zaman geriden almaya gerek yoktur.
• Murahhas Vakıf (ص): Bu işaret görüldüğünde nefes yetmezse durulabilir. Ancak geçmek daha uygundur. Durulduğu zaman geriden almaya gerek yoktur.
• Lâ Vakfı (ال): Bu işaret anlam yönünden birbirine bağlı olan yerlerde bulunur. Bulunduğu yerde dur- mak uygun değildir. Durulduğunda geriden başlanarak devam edilir. Ancak la ( ال ) işareti ayet sonunda ise geriden alıp devam etmeye gerek yoktur.
• Kıf (قف): Bu işaret görüldüğünde durulabilir veya geçilebilir. Ancak durmak daha uygundur.
• Sılî (صىل): Bu işaret görüldüğünde durulabilir veya geçilebilir. Ancak geçmek daha uygundur.
• Ayn (ع): Bu işaret ayet sonlarında bulunur. Bir konunun bittiğini ve yeni bir konunun başladığını ifade eder. Namazda okurken ayn işaretinin olduğu yerde rükûya gitmek daha uygundur. Aşır olarak tercih edilen bölümlerde ayn duraklarını dikkate almak konu bütünlüğü açısından uygun olur.
• Kef (ك): Bu işaret kendisinden önceki durak işaretiyle aynı hükmü taşır. Önceki durak işaretinin hükmüne göre durulur veya geçilir.
• Muâneka Vakfı ( ): Birbirine yakın yerlerde iki ayrı yere konulan üçer noktadan ibarettir. Bu işaretlerin bulunduğu yerlerden yalnız birinde durulabilir, diğerinde geçilmelidir.

Kur'an'da Secde Ayetleri

Kur'an-ı Kerim’de on dört yerde secde ayeti vardır. Bu ayetlerin geçtiği sayfalarda secde işareti bulunur. Secde ayetlerinde, Allah’ın (c.c.) insanlara verdiği nimetlerin bolluğu ve Allah’a (c.c.) ortak koşanların bu nimetlere şükrün gereği olan secde etmekten kaçınmaları anlatılır. Müşriklerin Allah’a (c.c.) secde etmekten kaçınmalarına karşılık, Müslümanlar, Allah’a (c.c.) imanlarının gereği olarak secde etmeye davet edilirler. Bu nedenle bu ayetleri okuduğumuzda yahut dinlediğimizde secde ederiz.

Tilavet Secdesi

Tilavet secdesi, secde ayetlerini okuduğumuzda veya dinlediğimizde yaptığımız secdedir. Tilavet secdesi şöyle yapılır: Tilavet secdesi tek secdeden meydana gelir. Secde ayetini okuyan veya duyan kişi ayağa kalkar ve kıyamdayken ellerini kulaklarına kaldırmadan doğrudan tekbir alarak secdeye varır ve üç defa “Subhane rabbiye’l-a’la” der ve tekrar tekbir alarak ayağa kalkar. Ayağa kalktıktan sonra şu dua okunur; “semi’nâ ve ata’nâ ğufrâneke rabbenâ ve ileykel mesîr.” Tilavet secdesi tek başına yapıldığı gibi cemaatle de yapılabilir.

Asr Suresi

Asr Suresi, Kur'an-ı Kerim'in 103. ve son suresidir. Sure, zamanın değerinden ve insanın zamanı nasıl kullanması gerektiğinden bahseder.

Asr Suresi'nin Anlamı

Asr Suresi'nin anlamı şöyledir:

• Andolsun ki, asra (zamana).
• İnsan gerçekten ziyandadır.
• Ancak iman edip salih ameller işleyenler, birbirlerine hakkı tavsiye edenler ve birbirlerine sabrı tavsiye edenler başka. (Onlar ziyanda değillerdir.)

Asr Suresi'nin Faydaları

Asr Suresi'nin okunmasının birçok faydası vardır. Bu faydalar şunlardır:

• Zamanın değerini hatırlatır.
• İnsanı hayırlı işler yapmaya teşvik eder.
• Sabretmeyi öğretir.
• İnsanı ahiret hayatına hazırlar.

Asr Suresi'ni Okumak

Asr Suresi, her gün okunması tavsiye edilen surelerden biridir. Sureyi okumak için öncelikle abdest alınmalıdır. Ardından sure Fatiha okunur ve ardından Asr Suresi okunur. Sureyi okurken tecvid kurallarına dikkat edilmelidir.

Kadir Suresi

Kadir Suresi, Kur'an-ı Kerim'in 97. suresidir. Sure, Kadir Gecesi'nden bahseder.

Kadir Suresi'nin Anlamı

Kadir Suresi'nin anlamı şöyledir:

• Şüphesiz, biz onu (Kur'an-ı Kerim'i) Kadir Gecesi'nde indirdik.
• Kadir Gecesi'nin ne olduğunu sen ne bileceksin!
• Kadir Gecesi, bin aydan daha hayırlıdır.
• O gece melekler ve ruh (Cebrail), Rablerinin izniyle her bir iş için inerler.
• O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir esenliktir.

Kadir Suresi'nin Faydaları

Kadir Suresi'nin okunmasının birçok faydası vardır. Bu faydalar şunlardır:

• Kadir Gecesi'nin faziletini hatırlatır.
• İnsanı ibadete teşvik eder.
• Günahların affedilmesine vesile olur.
• Dua ve niyazların kabul edilmesine vesile olur.

Kadir Suresi'ni Okumak

Kadir Suresi, özellikle Kadir Gecesi'nde okunması tavsiye edilen surelerden biridir. Sureyi okumak için öncelikle abdest alınmalıdır. Ardından sure Fatiha okunur ve ardından Kadir Suresi okunur. Sureyi okurken tecvid kurallarına dikkat edilmelidir.

Ayetül Kürsi

Ayetül Kürsi, Bakara Suresi'nin 255. ayetidir. Ayet, Allah'ın büyüklüğünü ve gücünü anlatır.

Ayetül Kürsi'nin Anlamı

Ayetül Kürsi'nin anlamı şöyledir:

Allah, kendisinden başka hiçbir ilah olmayan, diridir, kaimdir. O'nu ne bir uyuklama tutabilir, ne de bir uyku. Göklerdeki her şey, yerdeki her şey onundur. İzni olmaksızın onun katında şefaatte bulunacak kimdir? O, kulların önlerindekileri ve arkalarındakileri (yaptıklarını ve yapacaklarını) bilir. Onlar O'nun ilminden, kendisinin dilediği kadarından başka bir şey kavrayamazlar. O’nun kürsüsü gökleri ve yeri içine almıştır. Onları korumak kendisine zor gelmez. O, yücedir, büyüktür.

Ayetül Kürsi'nin Faydaları

Ayetül Kürsi'nin okunmasının birçok faydası vardır. Bu faydalar şunlardır:

• Allah'ın büyüklüğünü ve gücünü hatırlatır.
• İnsanı günahlardan korur.
• Şeytanın vesveselerinden korur.
• Hastalıklara şifa verir.
• Ölüm sırasında rahatlık verir.

Ayetül Kürsi'ni Okumak

Ayetül Kürsi, her gün okunması tavsiye edilen ayetlerden biridir. Ayeti okumak için öncelikle abdest alınmalıdır. Ardından sure Fatiha okunur ve ardından Ayetül Kürsi okunur. Ayeti okurken tecvid kurallarına dikkat edilmelidir.