5.Sınıf Çevre Eğitimi Dersi (1. ÜNİTE: DOĞANIN DENGESİ) Özeti

Doğal Denge

Canlı ve cansız varlıklar bulundukları çevre içerisinde karşılıklı etkileşim hâlindedirler. Canlı ve cansız bütün varlıklar bulundukları çevrenin birer parçasıdır. Canlı varlıklar bulundukları çevreyi etkiler.

Doğal Dengeyi Bozan Etkenler

• Nüfus artışı
• Suni gübreler
• Tarım ilaçları
• Fosil yakıtlar
• Ormanların tahrip edilmesi
• Atıklardan kaynaklanan kirlilik
• Parfüm, deodorant ve spreylerin gereksiz kullanımı
• Egzoz gazları
• Kitle imha silahları
• Teknolojik ürünler

Bu etkenler sonucunda doğal denge bozulmakta ve canlılar olumsuz etkilenmektedir.

Doğal Dengenin Korunması İçin Neler Yapabiliriz?

• Toprağı koruyalım.
• Suyu koruyalım.
• Havayı koruyalım.
• Ormanları koruyalım.
• Yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanalım.
• Geri dönüştürülebilir ürünleri kullanalım.

Bu sayede doğal dengeyi koruyabilir ve gelecek nesillere daha yaşanabilir bir çevre bırakabiliriz.

Sonuç

Doğal denge, canlıların yaşamını sürdürebilmesi için oldukça önemlidir. Bu dengeyi korumak için hepimizin sorumluluk sahibi olması gerekmektedir.

Çevre ve Doğal Denge

 Çevre, canlı varlıkların içerisinde yaşadıkları ve karşılıklı etkileşim içerisinde bulundukları ortama verilen addır.

Doğal çevre, canlıların kendiliğinden oluştuğu çevredir.

Yapay çevre ise insanların yaptığı ve kullandığı çevredir.

Doğal çevrenin unsurları canlı ve cansız unsurlar olarak ikiye ayrılır.

Canlı unsurlar

* Üreticiler: Kendi besinini üreten canlılardır. Örnek: Bitkiler, bazı bakteriler

* Tüketiciler: Üreticileri ve diğer tüketicileri yiyerek beslenen canlılardır. Örnek: Hayvanlar, insanlar

* Ayrıştırıcılar: Ölen canlıların bedenlerini parçalayarak ayrıştıran canlılardır. Örnek: Bakteriler, mantarlar

Cansız unsurlar

* Su

* Toprak ve mineraller

* Hava

* İklim

* Sıcaklık

* Işık

* Nem

* Yağış

Doğal denge

Doğal çevrede canlı ve cansız unsurlar birbirleriyle etkileşim içerisindedir. Bu etkileşim sonucunda doğal denge oluşur. Doğal denge, canlı varlıkların yaşamını sürdürmesi için gereklidir.

Doğal dengeyi bozan faktörler

* Nüfus artışı

* Suni gübreler ve tarım ilaçları

* Fosil yakıtların kullanımı

* Ormanların tahrip edilmesi

* Atıklar

* Teknolojik ürünler

Doğal dengeyi korumak için neler yapmalıyız?

* Nüfus artışının kontrol altına alınması

* Doğal kaynakların verimli kullanılması

* Atıkların azaltılması ve geri dönüşüme kazandırılması

* Ormanların korunması

* Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması

Çevremizi korumak, doğal dengeyi korumak demektir. Doğal dengeyi korumak için hepimizin sorumluluk alması gerekir.

Ek bilgiler

* Çevre kirliliği, doğal dengeyi bozan en önemli faktörlerden biridir.

* Çevre kirliliğini önlemek için atıkları azaltmak, geri dönüşüme kazandırmak, doğal kaynakları verimli kullanmak ve çevre bilincini artırmak gerekir.

Uygulama

a. Canlı varlıkların, içerisinde yaşadıkları ve karşılıklı etkileşim içerisinde bulundukları ortama çevre adı verilir. Doğru

b. Çevre, canlı varlıklar ile bu varlıkları etkileyebilecek her türlü canlı varlıklardan meydana gelmektedir. Yanlış Çünkü, çevre cansız unsurlardan da oluşur.

c. Üretici canlılar, çiftçiler gibi kendi besinini üretebilen canlılardır. Yanlış Çünkü, üretici canlılar bitkiler gibi fotosentez yaparak kendi besinini üreten canlılardır.

d. Canlı ve cansız çevre birbirini etkiler ve bunlar bir bütündür. Doğru Çünkü, canlı ve cansız unsurlar birbirleriyle etkileşim içerisindedir ve bir bütün oluştururlar.