11.Sınıf Temel Dinî Bilgiler Dersi (1.ÜNİTE İSLAM VE SOSYAL) Özeti

Aile ve Sosyal Hayat

Aile, toplumun çekirdeği ve özüdür. Toplumun huzuru ve mutluluğu aile ile sağlanır. Dinî ve ahlaki değerler ailede öğrenilir. Sorumluluk duygusu ailede kazanılır. Aile, evlilikle kurulur. Evlilik hukuki bir sözleşmeyle başlar. Karşılıklı olarak gerçekleştirilen nikâh akdiyle oluşur. Nikâh, bir erkek ve bir kadının birbirlerine eş olmak üzere yaptıkları mukaveledir.

Nikâhın Şartları

• Kadının ve erkeğin rızası
• Şahitlerin tanıklığı
• Mehir

Evliliğin Amacı

• Sevme ve sevilme ihtiyacı
• Neslin korunması
• Dünyaya yeni nesiller getirme
• Güven içinde olma ve korunma duygusu
• Geleceğe güvenle bakabilme

Eşlerin Karşılıklı Sorumlulukları

Eşler birbirlerine karşı aşağıdaki sorumluluklara sahiptir:

• Sadakat
• Merhamet ve şefkat
• Saygı ve anlayış
• Yardımlaşma ve dayanışma
• Evlilik hayatının gereklerini yerine getirme

Sonuç

Aile, toplumun temelidir. Aile içindeki huzur ve mutluluk, toplumun huzur ve mutluluğuna yansır. Eşler, birbirlerine karşı sorumluluklarını yerine getirerek mutlu ve huzurlu bir aile ortamı oluşturabilirler.

Evlilik: Aile Temelinde Bir Dayanışma

Evlilik, toplumun en temel yapıtaşıdır. Aile, toplumun en küçük birimidir ve toplumun temel taşıdır. Aile, eşlerin birlikte yaşaması ve çocuk sahibi olmasıyla oluşan toplumsal bir kurumdur. Aile, toplumun en önemli yapıtaşıdır ve toplumun temel taşıdır.

Evlilikte Eşlerin Hakları ve Sorumlulukları

• Eşlerin birbirlerine karşı hakları: Sevgi, saygı, hüsn-i niyet, sadakat, müsamaha, affedicilik, fedakârlık, sabır, paylaşım, anlayış, muhabbet, ilgi, şefkat, dürüstlük, bağlılık, güven.
• Eşlerin birbirlerine karşı sorumlulukları: Yeme, içme, barınma, eğitim, sağlık, güvenlik, sevgi, saygı, hüsn-i niyet, sadakat, müsamaha, affedicilik, fedakârlık, sabır, paylaşım, anlayış, muhabbet, ilgi, şefkat, dürüstlük, bağlılık, güven.

Evlilikte İletişim

• Eşler arasında sağlıklı bir iletişim evliliğin temel taşlarından biridir.
• Sağlıklı bir iletişim için eşlerin birbirlerine karşı dürüst ve açık olmaları gerekir.
• Eşlerin birbirlerinin duygularını anlayabilmesi için birbirlerini dinlemeleri gerekir.
• Eşlerin birbirlerine karşı saygılı ve anlayışlı olmaları gerekir.

Evlilikte Sevgi ve Saygı

• Sevgi ve saygı evliliğin en önemli unsurlarıdır.
• Sevgi ve saygı olmadan sağlıklı bir evlilik sürdürmek mümkün değildir.
• Eşler birbirlerine olan sevgilerini ve saygılarını her zaman göstermelidir.

Evlilikte Cinsellik

• Cinsellik evliliğin önemli bir parçasıdır.
• Cinsellik eşler arasında yakınlık ve samimiyet yaratır.
• Cinsellik eşlerin birbirlerine olan bağlılıklarını güçlendirir.

Evlilikte Çocuk

• Çocuk evliliğin tamamlayıcısıdır.
• Çocuk eşlere mutluluk ve sevinç verir.
• Çocuk eşlerin birbirlerine olan bağlılıklarını güçlendirir.

Evlilikte Boşanma

• Boşanma, evliliğin sona ermesidir.
• Boşanma, eşler arasında anlaşmazlık, geçimsizlik veya sadakatsizlik gibi nedenlerle gerçekleşebilir.
• Boşanma, eşler ve çocuklar için zorlu ve travmatik bir süreçtir.

• Evlilikte Sevgi ve Saygı
• Evlilikte Cinsellik
• Evlilikte Çocuk

• Diyanet İşleri Başkanlığı - Evlilik ve Aile
• Aile ve Sosyal Politikalar
• Aile ve Sosyal Politikalar

Sosyal Hayatta Temel Ölçüler

İslam dini, sosyal hayatla ilgili olarak çeşitli ilkeler ortaya koymuştur. Bu ilkeler, fertleri birbirine kaynaştırır ve toplumda birlik ruhu oluşturur. Bu ilkelerin başında güven, barış, hakkaniyet, adalet, kardeşlik, yardımlaşma ve dayanışma gibi değerler gelir.

Güven

Güven, sosyal hayatın olmazsa olmazıdır. Güven ortamı oluşması için, bireylerin birbirlerine karşı dürüst, adil ve saygılı olması gerekir. Güven ortamı, toplumsal huzur ve barışın temelini oluşturur.

Sonuç

Güven ortamı oluşturmak için, bireylerin birbirlerine karşı dürüst, adil ve saygılı olması gerekir. Güven ortamı, toplumsal huzur ve barışın temelini oluşturur.

Barış

Barış, bireylerin ve toplumların birbirleriyle uyum içinde yaşamasıdır. Barış ortamı, bireylerin özgürce düşüncelerini ifade edebildiği, haklarının korunduğu ve güven içinde yaşadığı bir ortamda oluşur.

Sonuç

Barış ortamı oluşturmak için, bireylerin birbirlerine karşı hoşgörülü, anlayışlı ve yardımsever olması gerekir. Barış ortamı, toplumsal huzur ve refahın temelini oluşturur.

Hak ve Adalet

Hak, bir kişinin sahip olduğu yetki veya çıkar anlamına gelir. Adalet ise, hakların korunması ve herkesin hakkının verilmesi anlamına gelir. Hak ve adalet, sosyal hayatın temel ilkelerindendir.

Sonuç

Hak ve adalet ilkelerine uymak, bireylerin ve toplumun huzur ve refahı için olmazsa olmazdır. Hak ve adalet ilkelerine uyulmadığı takdirde, toplumsal huzur ve refah bozulur.

Kardeşlik

Kardeşlik, insanların birbirlerine karşı sevgi, saygı ve dayanışma duygularıyla bağlı olmasıdır. Kardeşlik duygusu, toplumsal birlik ve beraberliğin temelini oluşturur.

Sonuç

Kardeşlik duygusunu geliştirmek için, bireylerin birbirlerine karşı sevgi, saygı ve dayanışma duygularıyla davranması gerekir. Kardeşlik duygusu, toplumsal huzur ve refahın temelini oluşturur.

Yardımlaşma ve Dayanışma

Yardımlaşma ve dayanışma, insanların birbirlerine maddi ve manevi olarak destek olmasıdır. Yardımlaşma ve dayanışma duygusu, toplumsal dayanışmanın temelini oluşturur.

Sonuç

Yardımlaşma ve dayanışma duygusunu geliştirmek için, bireylerin birbirlerine maddi ve manevi olarak destek olması gerekir. Yardımlaşma ve dayanışma duygusu, toplumsal huzur ve refahın temelini oluşturur.

İslam'da Sosyal Hayat

İslam dini, sosyal hayatla ilgili olarak çeşitli ilkeler ortaya koymuştur. Bu ilkeler, Müslümanların sosyal hayatlarını düzenler ve onların birbirleriyle olan ilişkilerine yön verir.

• Dürüstlük
• Emanet
• Vefalı
• Komşuluk Hakkı
• Hayvanlara Yiyecek
• Aile Bağları
• Saygı

Sonuç

İslam dini, sosyal hayatı düzenleyen ve Müslümanların birbirleriyle olan ilişkilerine yön veren çeşitli ilkeler ortaya koymuştur. Bu ilkeler, Müslümanların huzur ve refah içinde yaşamalarını sağlar.

• Diyanet İşleri Başkanlığı - Sosyal Hayat
• Sosyal Hayat ve İslam

İslam ve Sosyal Hayat

İslam dini; eşitlik, adalet ve kardeşlik ilkelerine dayanmaktadır. Bu ilkeler, toplumsal düzenin ve huzurun temelini oluşturur.

Adalet

Adalet, Allah'ın (c.c.) güzel isimlerinden biridir. Çok adil, asla zulmetmeyen, hakkaniyetle hükmeden anlamına gelir.

• Adalet, din, dil, ırk, cinsiyet ayrımı gözetmeksizin herkese haklarını vermeyi gerektirir.
• Adalet, suçluların cezalandırılması ve mağdurun haklarının korunmasıyla sağlanır.
• Adalet, toplumsal barış ve huzurun temel şartıdır.

Kardeşlik

Kardeşlik, mü'minlerin birbirlerini sevmesi ve birbirlerine sahip çıkmasıdır.

• Kardeşlik, aynı inancı paylaşan insanların birlik ve dayanışma ruhunu ifade eder.
• Kardeşlik, karşılıklı saygı, sevgi ve yardımlaşmaya dayanır.
• Kardeşlik, toplumsal huzurun ve mutluluğun temel şartıdır.

Sonuç

Adalet ve kardeşlik, İslam'ın temel ilkeleridir. Bu ilkeler, toplumsal düzenin ve huzurun temelini oluşturur. Adalet, herkese haklarını vermeyi, suçluları cezalandırmayı ve mağdurun haklarını korumayı gerektirir. Kardeşlik, mü'minlerin birbirlerini sevmesi ve birbirlerine sahip çıkmasıdır. Kardeşlik, karşılıklı saygı, sevgi ve yardımlaşmaya dayanır. Adalet ve kardeşlik, toplumsal huzurun ve mutluluğun temel şartlarıdır.

Yardımlaşma ve Dayanışma İçinde Yaşamak

İnsanlar sosyal varlıklardır ve birlikte yaşamaya ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle yardımlaşma ve dayanışma, toplumun huzuru ve refahı için olmazsa olmazdır. İslam dini de yardımlaşmayı ve dayanışmayı teşvik eder.

Yardımlaşmanın Önemi

• Yardımlaşma ve dayanışma, insanların birbirlerine karşı sorumluluklarını yerine getirmelerini sağlar.


• Toplumda huzur ve güven ortamı oluşturur.


• İnsanların birbirlerine olan sevgisini ve saygısını artırır.


• Toplumsal yardımlaşma ve dayanışma, adaletin ve eşitliğin sağlanmasına yardımcı olur.


• İnsanların birbirlerine karşı daha anlayışlı ve hoşgörülü olmasını sağlar.

Dayanışmanın Önemi

• Dayanışma, insanların birlikte hareket etmelerini ve ortak hedeflere ulaşmalarını sağlar.


• Toplumda birlik ve beraberliği güçlendirir.


• İnsanların birbirlerine karşı daha güven duymasını sağlar.


• Toplumsal dayanışma, insanların zorluklarla daha kolay başa çıkmasını sağlar.


• Toplumda daha adil ve yaşanabilir bir ortam oluşturur.

Sonuç

Yardımlaşma ve dayanışma, İslam'ın temel değerlerindendir. Bu değerler, toplumun huzuru ve refahı için olmazsa olmazdır. Müslümanlar, yardımlaşma ve dayanışma içinde yaşayarak, daha iyi bir toplumun inşasına katkıda bulunabilirler.

Ahlaki Yozlaşma ve Sosyal Hayat

Ahlaki yozlaşma, toplumun değerlerinin ve ilkelerinin zayıflaması veya ortadan kalkmasıdır. Bu durum, bireysel ve toplumsal sorunlara yol açabilir.

Ahlaki Yozlaşmanın Nedenleri

• Sosyal medyanın yaygınlaşması
• Televizyon programlarında ahlaki değerlerin hiçe sayılması
• İnternet oyunlarının olumsuz etkisi
• Aile yapısının bozulması
• Eğitim sistemindeki eksiklikler
• Ekonomik sıkıntılar

Ahlaki Yozlaşmanın Sonuçları

• Suç oranlarının artması
• Şiddet olaylarının yaygınlaşması
• Güvensizlik ortamının oluşması
• Toplumsal huzurun bozulması
• Bireysel mutsuzluk ve depresyon

Sonuç

Ahlaki yozlaşma, bireysel ve toplumsal sorunlara yol açan ciddi bir problemdir. Bu sorunun çözümü için, ailelerin, okulun, devletin ve toplumun ortak çaba göstermesi gerekmektedir. Ahlaki değerlerin önemi vurgulanmalı, gençlere doğru örnekler verilmeli ve olumlu alışkanlıklar kazandırılmalıdır.

Kaynaklar

• Ahlaki Değerler ve Yozlaşma
• Malayani
• Hac Suresi 30. Ayet
• Mutaffifin Suresi 1. Ayet
• Hucurat Suresi 12. Ayet
• Nur Suresi 30. Ayet
• Nur Suresi 31. Ayet

Yaralama, Öldürme, Zina, Alkol ve Madde Bağımlılığı

Giriş:İslam dini, can, mal, akıl, nesil ve dinin korunmasını en temel hak saymaktadır. Yaralama ve öldürme insanın kutsal olan bu haklarından yaşama hakkının ihlali anlamına gelmektedir.

Yaralama

• Yaralama, kişinin vücut bütünlüğüne kasti olarak zarar vermektir.
• Yaralama kasti olarak meydana gelebileceği gibi hatayla da oluşabilir.
• Tedbirsizlik ve alkollü araç kullanımı gibi sebeplerle ülkemizde çok sayıda trafik kazası meydana gelmektedir.
• Yine iş güvenliğine gereken özen gösterilmediğinden insanların yaralandığı ve öldüğü iş kazaları yaşanmaktadır.
• Bu durumlarda kasıt olmasa bile kuralların ihlal edilmesi ve tedbirsizlik sonucu insanların yaralanması veya ölmesi dinen de kabul edilemez.

Öldürme

• Öldürmek, bir kimsenin hayat hakkını elinden almak demektir.
• Hayata yönelik her türlü tehdit ve tehlikeden uzak bir şekilde yaşayabilmek tüm insanların doğuştan kazandığı en tabii haklardandır.
• Diğer bütün haklar bu hakkın varlığına bağlı olduğu için yaşama hakkı, bütün hak- ların da temelidir.
• Kur’an-ı Kerim’de “…Allah’ın muhterem kıldığı cana kıymayın…”56 buyrularak bir kimseyi öldürmek büyük bir günah kabul edilmiştir.
• Bir başka ayette ise “… Kim bir kimseyi öldürürse bütün insanları öldürmüş gibi olur. Kim de bir can kurtarırsa bütün insanların hayatını kurtarmış gibi olur…”57 buyrularak bir insanı öldürmenin ne kadar büyük bir suç olduğu vurgu- lanmış ve bir canı kurtarmanın ne kadar erdemli bir davranış olduğu anlatılmıştır.

Zina

• Zina, evlilik bağı olmaksızın iki kişinin gayrimeşru ilişki kurmalarına denir.
• Zina yapan kimseye “zânî” denilir.
• Zina dinimizin yasakladığı en büyük günahlardandır.
• Yüce Allah Kur’an-ı Kerim’de “Zinaya yaklaşmayın. Çünkü o, son derece çirkin bir iştir ve çok kötü bir yoldur.”59 buyurarak zinayı haram kılmış ve müminlerin bu günahtan uzak durmalarını emretmiştir.
• Ailenin huzuru için en önemli dayanak noktası eşlerin birbirlerine olan sadakatleridir.
• Sadakat birbirine vefa gösterme, güven duyma, sözünde durma ve doğruyu söyleme anlamlarına gelir.
• Nikâh ile Allah’ın (c.c.) ve insanların önünde birbirine eş olma sözü veren çiftlerin bu söze sadık kalmamaları aile yuvasının yıkılmasına neden olmaktadır.
• Bu sadakatsizliğin en bariz göstergesi zinadır.
• İslam dini birbirini aldatarak zina eden erkek ve kadının mahkemede ispatlanması duru- munda cezalandırılmasını istemektedir.

Alkol ve Madde Bağımlılığı

• Akıl ve irade, insanın en temel iki özelliğidir.
• Akıl, iyi ile kötüyü ayırt etmemizi; irade ise iyi veya kötüden birini seçmemizi sağlar.
• Bu özelliklerin sağlıklı işlememesi durumunda yaratılış amacımıza uygun hareket edemeyiz.
• İslam’da akıl, can, nesil, mal ve din korunması gereken temel değerlerdir.
• Bu değerleri ortadan kaldıracak veya onlara zarar verecek tüm fiiller dinimizce haram kılınmıştır.
• İçki, bütün kötülüklerin anasıdır.”65 buyurarak içkinin birçok olumsuz davranışa kapı açtığını belirtmiştir.
• Alkol ve uyuşturucu maddeler beyni ve merkezi sinir sistemini olumsuz yönde etkiler.
• Bu maddeler aklımızı kullanmayı engelleyen ve bizi iradesiz kılan zararlı maddelerdir.
• Alkol ve uyuşturucu maddenin kişiye verdiği en büyük zarar bağımlılıktır.
• Bağımlılık, bir maddeye karşı duyulan “onsuz yaşayamama” halidir.
• Bu durumdaki bireyde stres ve kaygı seviyesi yüksek olduğundan, akıl ve iradenin sağlıklı bir şekilde kullanılması mümkün değildir.
• Alkol kullanmak trafik kazalarının en önde gelen sebepleri arasındadır.
• Bu kaza- larda yaralanma ve ölümlerin gerçekleşmesi alkol kullanan kişide ömür boyu kurtulamaya- cağı vicdan azabına sebep olmaktadır.
• Alkol ve uyuşturucu bağımlılığı aile ilişkilerini de olumsuz etkilemektedir.
• Ailenin bir üyesinin alkol ve uyuşturucu madde kullanması, aile içinde ciddi sorunlara ve çatışmalara neden olmaktadır.
• Bağımlılık haline dönüşen bu alış- kanlıklar çeşitli nedenlerle ailede yalanı, bas- kıyı, saldırganlığı ve şiddeti doğurmaktadır.
• Bu durum aile içinde onulmaz yaralar açarken diğer taraftan bireyin toplumla ilişkilerinin bozulmasına sebebiyet vermektedir.
• Alkol kullanımı sosyal hayatı olumsuz yönde etkiler.

Sonuç

İslam dini, can, mal, akıl, nesil ve dinin korunmasını en temel hak saymaktadır. Yaralama, öldürme, zina, alkol ve madde bağımlılığı gibi davranışlar bu temel hakları ihlal eden ve toplumun huzurunu bozan davranışlardır. Bu nedenle İslam dini bu davranışları yasaklamış ve müminlerin bu davranışlardan uzak durmalarını emretmiştir.

Alkol ve Uyuşturucunun Zararları

Alkol ve uyuşturucu bağımlılığı, bireyleri ve toplumu birçok yönden olumsuz etkileyen ciddi bir sorundur. Bu maddeler, akıl yetisini kullanmayı engeller, ruh ve beden sağlığını bozar, sosyal ilişkileri zedeler ve suç oranlarını artırır.

Bireysel Zararları

• Akıl yetisini kullanmayı engeller.
• Ruh ve beden sağlığını bozar.
• Sosyal ilişkileri zedeler.
• Güven duygusunu zedeler.
• Bağımlılık oluşturur.
• İradeyi zayıflatır.
• Yalnızlığa mahkum eder.

Toplumsal Zararları

• Sosyal ilişkiler zedelenir.
• Aile huzuru bozulur.
• Meslek hayatını olumsuz etkiler.
• Kamu sağlık harcamalarını artırır.
• Suç oranları artar.
• Devlet ekonomisine zarar verir.
• Güven ve huzur ortamı bozulur.

Sonuç

Alkol ve uyuşturucu bağımlılığı, bireyleri ve toplumu birçok yönden olumsuz etkileyen ciddi bir sorundur. Bu maddelerden uzak durmak ve bağımlılık durumunda profesyonel yardım almak önemlidir.