Katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç hâlde bulunan maddelerin özellikleri ve farkları hakkında kısa ve öz bir açıklama.
Maddeler, boşlukta yer kaplayan, duyu organlarıyla algılanabilen tüm varlıklardır. Maddeleri niteleyen özellikler şunlardır:
Bazı maddeler suda yüzerken bazıları batar. Bu özellik, maddenin yoğunluğuna bağlıdır. Yoğunluğu sudan düşük olan maddeler yüzer, yoğunluğu sudan yüksek olan maddeler batar.
Bazı maddeler suyu emerken bazıları emmez. Suyu emen maddeler genellikle gözeneklidir. Suyu emmeyen maddeler ise genellikle pürüzsüzdür.
Bazı maddeler mıknatıs tarafından çekilirken bazıları çekilmez. Mıknatıs tarafından çekilen maddeler genellikle metal içerir. Mıknatıs tarafından çekilmeyen maddeler ise genellikle metal içermez.
Kütle, maddenin miktarıdır. Kütlesi daha fazla olan maddeler daha ağırdır. Kütlesi daha az olan maddeler daha hafiftir.
Maddeleri niteleyen özellikler, maddeleri sınıflandırmak ve birbirlerinden ayırt etmek için kullanılır. Bu özellikler, günlük hayatta birçok alanda kullanılır.
Madde, boşlukta yer kaplayan ve ağırlığı olan her şeydir. Maddenin iki temel özelliği vardır: kütle ve hacim.
Kütle, maddenin ağırlığıdır. Kütle, genellikle kilogram (kg) birimiyle ölçülür. Bir maddenin kütlesi, eşit kollu terazide ölçülebilir.
Hacim, maddenin kapladığı yerdir. Hacim, genellikle litre (L) veya mililitre (mL) birimiyle ölçülür. Bir sıvının hacmi, dereceli silindir veya ölçülü kap kullanılarak ölçülebilir. Bir katı maddenin hacmi ise, sıvı yarma yöntemi kullanılarak ölçülebilir.
Kütle ve hacim, maddenin temel özellikleridir. Kütle, maddenin ağırlığını, hacim ise maddenin kapladığı yeri gösterir. Kütle ve hacim, farklı yöntemlerle ölçülebilir.
Maddeler; katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç hâlde bulunabilir. Bu durum maddelerin moleküllerinin arasındaki boşluk miktarına bağlıdır.
Katı maddeler, belirli bir şekle sahip maddelerdir. Molekülleri birbirine çok yakın ve sıkı bir şekilde düzenlenmiştir. Katı maddeler akışkan değildir. Yani, yerçekiminin etkisiyle akmazlar ve bulundukları kaba göre şekil alırlar.
Katı maddelerin örnekleri arasında şunlar yer almaktadır:
Sıvı maddeler, belirli bir şekle sahip olmayan maddelerdir. Molekülleri, katı maddelerinkinden daha uzak ve daha az sıkı bir şekilde düzenlenmiştir. Sıvı maddeler akışkandır. Yani, yerçekiminin etkisiyle akabilirler ve bulundukları kaba göre şekil alırlar.
Sıvı maddelerin örnekleri arasında şunlar yer almaktadır:
Gaz maddeler, belirli bir şekle ve hacme sahip olmayan maddelerdir. Molekülleri, katı ve sıvı maddelerinkinden daha uzak ve daha az sıkı bir şekilde düzenlenmiştir. Gaz maddeler akışkandır. Yani, yerçekiminin etkisiyle akabilirler ve bulundukları kaba göre şekil alırlar.
Gaz maddelerin örnekleri arasında şunlar yer almaktadır:
Maddeler, katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç hâlde bulunabilir. Katı maddeler, belirli bir şekle sahiptir ve akışkan değildir. Sıvı maddeler, belirli bir şekle sahip değildir ve akışkandır. Gaz maddeler, belirli bir şekle ve hacme sahip değildir ve akışkandır.
Kaynaklar: Maddelerin Halleri The States of MatterMadde, belirli bir hacmi ve kütlesi olan şeydir. Maddeler, katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç hâlde bulunabilir.
Katı maddeler, belirli bir şekli ve hacmi olan maddelerdir. Katı maddeler, ısıtıldıklarında veya soğuduklarında hâl değiştirirler.
Sıvı maddeler, belirli bir hacmi ancak belirli bir şekli olmayan maddelerdir. Sıvı maddeler, ısıtıldıklarında veya soğuduklarında hâl değiştirirler.
Gaz maddeler, belirli bir hacmi ve kütlesi olmayan maddelerdir. Gaz maddeler, ısıtıldıklarında veya soğuduklarında hâl değiştirirler.
Maddeler, ısıtıldıklarında veya soğuduklarında hâl değiştirirler. Hâl değişimleri, erime, donma, kaynama ve yoğuşmadır.
Hâl değişimleri, sıcaklık grafiğinde gösterilebilir. Sıcaklık grafiği, maddenin sıcaklığının zaman içindeki değişimini gösterir.
Hâl değişimleri sırasında, maddenin sıcaklığı sabit kalır. Bu nedenle, sıcaklık grafiğinde hâl değişimleri sırasında düz yatay çizgiler oluşur.
Maddenin özellikleri; maddenin yapısını, durumunu ve davranışlarını belirleyen özelliklerdir. Maddenin özellikleri ikiye ayrılır:
Saf madde, belirli bir kimyasal formüle sahip ve homojen bir yapıya sahip olan maddedir. Karışım ise, iki veya daha fazla maddenin belirli bir oranda bir araya gelmesiyle oluşan maddedir.
Saf maddeler ve karışımlar, homojen ve heterojen olmak üzere ikiye ayrılır:
Maddenin özellikleri, maddenin yapısını, durumunu ve davranışlarını belirleyen özelliklerdir. Saf maddeler, belirli bir kimyasal formüle sahip ve homojen bir yapıya sahip olan maddelerdir. Karışımlar ise, iki veya daha fazla maddenin belirli bir oranda bir araya gelmesiyle oluşan maddelerdir. Saf maddeler ve karışımlar, homojen ve heterojen olmak üzere ikiye ayrılırlar.
Karışımların ayrılması ülke ekonomisine birçok yönden katkı sağlar. Bunlardan bazıları şunlardır:
Karışımların ayrıştırılması ve geri dönüşümüne harcanan enerji, ürünün sıfırdan üretilmesi için harcanan enerjiden daha azdır. Geri dönüşüm yapılarak enerji tasarrufu sağlanır. Bu ürünlerin ham maddesinin sıfırdan elde edilmesi için harcanan enerji, zaman ve iş gücünden sağlanacak tasarruf ülke ekonomimiz için kazanç demektir.
Karışımların ayrıştırılması ve geri dönüştürülmesi, doğal kaynakların verimli kullanılmasını sağlar. Örneğin, cam şişelerin geri dönüştürülmesi, yeni cam şişelerin üretilmesi için gereken ham madde olan kumun kullanımını azaltır. Bu sayede, doğal kaynaklar korunmuş olur.
Karışımların ayrıştırılması ve geri dönüştürülmesi, çevre kirliliğinin önlenmesine yardımcı olur. Örneğin, plastik şişelerin geri dönüştürülmesi, bu şişelerin çevreye atılmasını önler. Bu sayede, çevre kirliliği azaltılmış olur.
Karışımların ayrıştırılması ve geri dönüştürülmesi, istihdam yaratılmasını sağlar. Geri dönüşüm tesislerinde çalışan işçiler, bu sayede iş sahibi olurlar. Bu da, ülke ekonomisine katkı sağlar.
Karışımların ayrıştırılması ve geri dönüştürülmesi, ülke ekonomisine birçok yönden katkı sağlar. Bu nedenle, karışımların ayrıştırılması ve geri dönüştürülmesi konusunda bilinçlenmek ve bu konuda çaba göstermek önemlidir.
Karışımların Ayrılması ve Geri Dönüştürülmesiyle ilgili videoMaddeler, saf maddeler ve karışımlar olmak üzere ikiye ayrılır. Saf maddeler, yalnızca bir tür atom veya molekülden oluşan maddelerdir. Karışımlar ise, iki veya daha fazla farklı tür atom veya molekülden oluşan maddelerdir.
Saf maddeler, elementler ve bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır. Elementler, yalnızca bir tür atomdan oluşan maddelerdir. Bileşikler ise, iki veya daha fazla farklı tür atomdan oluşan maddelerdir.
Elementler, periyodik tablodaki 118 elementtir. Elementler, saf maddelerdir ve yalnızca bir tür atomdan oluşurlar. Elementlerin her biri, atom numarası ile belirlenir. Atom numarası, bir elementin çekirdeğindeki proton sayısını gösterir.
Bileşikler, iki veya daha fazla farklı tür atomdan oluşan maddelerdir. Bileşikler, saf maddelerdir ve elementlerden farklı olarak, kimyasal bağlarla birleşmişlerdir. Kimyasal bağlar, atomları bir arada tutan kuvvetlerdir.
Karışımlar, iki veya daha fazla farklı tür atom veya molekülden oluşan maddelerdir. Karışımlar, saf maddeler değildir ve elementlerden veya bileşiklerden oluşurlar. Karışımlar, homojen ve heterojen olmak üzere ikiye ayrılır.
Homojen karışımlar, tek fazlı karışımlardır. Homojen karışımlarda, bileşenler eşit olarak dağılmışlardır ve karışımın her yerinde aynı özellikler görülür.
Heterojen karışımlar, iki veya daha fazla fazlı karışımlardır. Heterojen karışımlarda, bileşenler eşit olarak dağılmamışlardır ve karışımın farklı yerlerinde farklı özellikler görülür.
Maddeler, saf maddeler ve karışımlar olmak üzere ikiye ayrılır. Saf maddeler, yalnızca bir tür atom veya molekülden oluşan maddelerdir. Karışımlar ise, iki veya daha fazla farklı tür atom veya molekülden oluşan maddelerdir.