Seçmeli İslam Bilim Tarihi 1.Dönem Sonu Sınav - Klasik

İslam bilim insanları, kendilerinden önceki bilim geleneklerini tevarüs edip onlarla özgün bir diyalog kurarak bilimler tarihine çok önemli katkılarda bulunmuşlardır. Bu katkılar, fen bilimleri, matematik, tıp, astronomi, coğrafya, kimya, biyoloji, felsefe, edebiyat, tarih, din bilimleri gibi alanlarda görülmektedir.

İbn Nedim, el-Fihrist adlı eserinde, kendinden önce yazılmış olan çok sayıda eserin adı, yazarı ve konusu hakkında bilgi vermiştir. Bu bilgiler, günümüze kadar ulaşmış olan ve İslam bilim tarihi ile ilgili araştırmalarda önemli bir kaynak niteliğindedir.

İslam dini, ilim öğrenmeyi bir ibadet olarak görmüştür. İlim öğrenmek için gerekli olan ortamın sağlanmasına önem vermiştir. İslam dünyasında kurulan medreseler, ilim öğrenmenin yaygınlaşmasında önemli rol oynamıştır.

Abbasi halifesi el-Me'mûn Dönemi'nde astronomi alanında yapılan çalışmalar, İslam astronomisinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır. Bu dönemde yapılan çalışmalar sayesinde İslam astronomisi, Yunan ve Hint astronomisinin birikimlerinden yararlanarak gelişmiştir.

Bu dönemde Hintlilerden astronomi kitabı Siddhanta, Sasanilerden Zic-i Şahi, Yunanlılardan Batlamyus'un Almagest ve Terrabibles adlı eserleri Arapçaya çevrilmiştir. Bu eserler incelenerek İslam astronomisi alanında yeni çalışmalar yapılmıştır. Bu nedenle bu dönem İslam astronomisinin başlangıcı olarak kabul edilmektedir.

Ebû Bekir er-Râzî, tıp alanında yaptığı çalışmalarla İslam tıbbının gelişimine önemli katkılar sağlamıştır. Tıp tarihi, klinik tıp, kimya, eczacılık, psikoloji, felsefe gibi alanlarda çok sayıda eser yazmıştır.

Ebû Bekir er-Râzî'nin yazdığı El Havi, 35 ciltten oluşan bir tıp ansiklopedisidir. Bu eser, tıp alanında yazılmış en kapsamlı eserlerden biridir.

Beytü'l Hikme'nin bilime katkıları şunlardır: * Antik Yunan ve diğer medeniyetlerin bilimsel mirasının aktarılması: Beytü'l Hikme, Antik Yunan, Mısır, Mezopotamya ve Hint uygarlıklarından gelen bilimsel mirasın Arapçaya çevrilmesini sağlamıştır. Bu çeviriler sayesinde İslam bilim insanları, Antik Yunan ve diğer medeniyetlerin bilimsel çalışmalarını yakından tanıma fırsatı bulmuşlardır. Bu çalışmalar, İslam biliminin gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. * Özgün bilimsel çalışmaların yapılması: Beytü'l Hikme'de çalışan bilim insanları, bu çevirilerden yararlanarak kendi özgün çalışmalarını yapmışlardır. Bu çalışmalar sayesinde İslam bilimi, özgün bir karakter kazanmış ve bilim dünyasına önemli katkılar sunmuştur. Örneğin, Beni Musa Kardeşler, Beytü'l Hikme'de idari görevlerde bulunmuş ve bu görevlerin ardından kendi çalışmalarını sürdürmüştür. Bu çalışmalar, özellikle astronomi, matematik ve mekanik alanlarında önemli gelişmelere yol açmıştır.

Sıfırın keşfi ile birlikte matematikte yeni bir dönem başlamıştır. Sıfırın kullanımı sayesinde cebir, geometri ve trigonometri gibi matematik dallarında ilerleme kaydedilmiştir. Sıfırın kullanımı sayesinde daha karmaşık matematiksel işlemler yapılabilmiş ve daha kesin sonuçlar elde edilebilmiştir.

X. yüzyılda İslam dünyasında matematik, astronomi, fizik, kimya, tıp, coğrafya ve felsefe gibi alanlarda yapılan çalışmalar, Avrupa'da büyük bir ilgi uyandırmıştır. Bu dönemde İslam bilim insanları tarafından yazılan eserler, Latince'ye çevrilerek Avrupa'da okutulmaya başlanmış ve Avrupa biliminin gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. Örneğin, El-Hârizmî'nin cebir ve aritmetik üzerine yazdığı eserler, Avrupa'da matematik eğitiminin temelini oluşturmuştur. El-Battani'nin astronomi alanında yaptığı çalışmalar, Avrupa'da astronominin gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. El-Kindî'nin felsefe alanında yaptığı çalışmalar, Avrupa'da felsefe düşüncesinin gelişmesinde etkili olmuştur.

İslam dünyasında coğrafya alanında yapılan çalışmalar sonucunda özellikle haritacılık alanında önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Müslümanlar, astronomi, fiziki coğrafya, matematik ve jeodezi gibi yardımcı bilimlerin çok gelişmiş olması sayesinde farklı bölge ve kıtaların haritalarını çizmişlerdir.

İbn Heysem, deneyinde bir ışık geçirmeyen perde kullanarak, bir diyafram kullanarak ışığın yolunu kontrol ederek ve bir oda kullanarak ışığın yansımasını gözlemleyerek ışığın ve renklerin birbirine karışmadığı, ışığın düz çizgiler üzerinde uzandığını ve ışığın yansımasının ters olduğunu kanıtlamıştır.

İbn Heysem'in karanlık oda düzeneği, ışığın yayılışının anlaşılması açısından önemli bir gelişmedir. Bu düzenek, ışığın bir doğrusal şekilde yayıldığını ve delikten geçen ışığın kutunun içindeki yüzeye düz bir şekilde düştüğünü göstermektedir. Bu bilgi, fotoğraf makinesinin geliştirilmesinde kullanılmıştır.

1. X. yüzyılda İslam dünyasında matematik, astronomi, tıp ve diğer bilim dallarında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu gelişmeler, İslam bilim insanlarının özgün çalışmaları sayesinde olmuştur. 2. El-Mecûsî'nin Kâmil es-Sınâ'a et-Tıbbiyye adlı eseri, İslam tıbbının en önemli eserlerinden biridir. Bu eser, Avrupa'da da geniş bir ilgi görmüş ve Latinceye çevrilmiştir. 3. Ebû Zeyd Ahmed b. Sehl el-Belhî'nin Mesâlih el-Ebdân ve-l-Enfüs adlı eseri, İslam tıp tarihinde önemli bir yere sahiptir. Bu eser, beden ve ruh sağlığının önemine dikkat çekmektedir. 4. El-Hârizmî, cebir ve aritmetik alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Kitabu'l-Muhtasar fi Hisabi'l-Cebr ve'l-Mukabele adlı eseri, cebir ve aritmetik alanında yazılmış ilk önemli eserlerden biridir. 5. El-Battani, trigonometri alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Sinüs ve kosinüs gibi trigonometrik kavramları ilk defa kullanan kişidir. 6. Sâbit b. Kurre, trigonometri ve geometri alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Menelaus Teoremi'ni ispatlayan ilk kişidir. 7. Ebû Sehl el-Kûhî, matematik ve geometri alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Parabolik kubbenin hacmini hesaplayan ilk kişidir. 8. Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî, trigonometri ve matematik alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Sinüs, tanjant ve kotanjant çizelgelerini ilk defa hesaplayan kişidir. 9. El-Mecûsî, kalp anatomisi alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Kalbin ventrikülleri arasında anatomik bir geçit olmadığını öne süren ilk kişidir. 10. Ebû Zeyd Ahmed b. Sehl el-Belhî, psikosomatik hastalıklar alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Ruh sağlığının beden sağlığıyla yakından ilişkili olduğunu öne süren ilk kişidir.

1. X. yüzyılda İslam dünyasında matematik, astronomi, tıp ve diğer bilim dallarında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu gelişmeler, İslam bilim insanlarının özgün çalışmaları sayesinde olmuştur. 2. El-Mecûsî'nin Kâmil es-Sınâ'a et-Tıbbiyye adlı eseri, İslam tıbbının en önemli eserlerinden biridir. Bu eser, Avrupa'da da geniş bir ilgi görmüş ve Latinceye çevrilmiştir. 3. Ebû Zeyd Ahmed b. Sehl el-Belhî'nin Mesâlih el-Ebdân ve-l-Enfüs adlı eseri, İslam tıp tarihinde önemli bir yere sahiptir. Bu eser, beden ve ruh sağlığının önemine dikkat çekmektedir. 4. El-Hârizmî, cebir ve aritmetik alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Kitabu'l-Muhtasar fi Hisabi'l-Cebr ve'l-Mukabele adlı eseri, cebir ve aritmetik alanında yazılmış ilk önemli eserlerden biridir. 5. El-Battani, trigonometri alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Sinüs ve kosinüs gibi trigonometrik kavramları ilk defa kullanan kişidir. 6. Sâbit b. Kurre, trigonometri ve geometri alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Menelaus Teoremi'ni ispatlayan ilk kişidir. 7. Ebû Sehl el-Kûhî, matematik ve geometri alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Parabolik kubbenin hacmini hesaplayan ilk kişidir. 8. Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî, trigonometri ve matematik alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Sinüs, tanjant ve kotanjant çizelgelerini ilk defa hesaplayan kişidir. 9. El-Mecûsî, kalp anatomisi alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Kalbin ventrikülleri arasında anatomik bir geçit olmadığını öne süren ilk kişidir. 10. Ebû Zeyd Ahmed b. Sehl el-Belhî, psikosomatik hastalıklar alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Ruh sağlığının beden sağlığıyla yakından ilişkili olduğunu öne süren ilk kişidir.