Lise 9.Sınıf Fizik 2.Dönem 1.Sınav

Sıcaklık arttıkça atom ve moleküllerin kinetik enerjisi artar, dolayısıyla iç enerji de artar. Hal değişimi sırasında potansiyel enerji değişir ve bu da iç enerjiyi etkiler. Madde üzerine yapılan fiziksel iş, atom ve moleküllerin hareketini etkileyerek iç enerjiyi artırabilir (örneğin, bir gazın sıkıştırılması).

Termometrenin duyarlılığı, sıcaklık değişimlerine ne kadar hassas tepki verdiğini gösterir. Belirtilen faktörler, sıvının genleşme miktarını ve bu genleşmenin ne kadar kolaylıkla okunabileceğini etkileyerek duyarlılığı belirler.

Erime ve donma, birbirinin tersi olan olaylardır. Bir madde erirken aldığı ısı miktarı, donarken verdiği ısı miktarına eşittir. Bu nedenle erime ve donma ısıları aynı değerdedir.

Kaynama ve buharlaşma sıklıkla karıştırılan iki farklı hal değişim olayıdır. Kaynama, sıvının iç basıncının dış basınca eşit olduğu anda başlar ve sıvının tamamı buharlaşana kadar devam eder. Buharlaşma ise yüzeydeki moleküllerin kinetik enerjilerinin yeterli olması durumunda gerçekleşir ve yüzey alanıyla doğru orantılıdır.

Bu ifade, farklı termometre ölçeklerinde ölçülen sıcaklık değerlerinin birbirine nasıl dönüştürülebileceğini gösterir. Suyun donma ve kaynama noktaları arasındaki fark, Celsius ve Kelvin ölçeklerinde 100 dereceye, Fahrenheit ölçeğinde ise 180 dereceye bölünmüştür. Bu oranlar, farklı ölçekler arasında dönüşüm yaparken kullanılır.

Suyun yüksek öz ısısı, büyük miktarda ısıyı absorbe etmesini veya serbest bırakmasını sağlar. Bu, denizlerin sıcaklık değişimlerini yavaşlatır. Zeytinyağının daha düşük öz ısısı ise daha hızlı ısınmasını sağlar.

Yoğuşma, buharlaşmanın tam tersi bir olaydır. Gaz molekülleri soğudukça kinetik enerjileri azalır ve birbirlerine daha çok yaklaşarak sıvı hale geçerler. Doğada birçok olay yoğuşma sayesinde gerçekleşir.

Isıl dengeye ulaşan maddeler arasında enerji alışverişi durmaz, ancak alınan ve verilen ısı miktarı eşit olduğu için sıcaklık değişimi gözlenmez.

Sera gazları, Güneş'ten gelen ışınların bir kısmını atmosferde tutarak Dünya'nın ısınmasına neden olur. Bu gazların aşırı salınımı, küresel ısınmayı hızlandırır ve çeşitli çevresel sorunlara yol açar. Küresel ısınmanın sonuçları, ekosistemleri ve insan yaşamını olumsuz etkileyebilir.

Bu önlemler, bireysel ve toplumsal düzeyde uygulanabilecek basit ama etkili çözümlerdir. Enerji verimliliğini artırarak ve fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltarak küresel ısınmayla mücadeleye katkıda bulunurlar.

İşin yapılabilmesi için kuvvetin uygulanması ve bu kuvvetin etkisiyle cismin hareket etmesi gerekmektedir. Kuvvetin hareket yönüne dik olması durumunda iş yapılmaz.

İş, kuvvet ve yer değiştirmenin çarpımına eşittir (W = F.Δx). Günlük hayatta "iş" kelimesi farklı anlamlarda kullanılsa da fizikteki tanımı nettir. Bir kuvvetin bir cismi hareket ettirmesi gerekir.

1. Termostatlar, farklı metallerin genleşme özelliklerinden yararlanarak sıcaklık değişimlerine duyarlı anahtarlama yaparlar. 2. Bazı maddeler ısı aldıklarında büzülebilirler (örneğin, 0-4°C arasındaki su). 3. Sıvının genleşme katsayısı camdan büyük olmalı ki, sıcaklık değişimleri belirgin bir şekilde görülebilsin. 4. Bazı maddeler ısıtıldıklarında büzülebilirler. 5. Genleşme derzleri, malzemelerin genleşip büzülmesinden kaynaklanan gerilmeleri azaltır. 6. Göl yüzeyinin donması, alt kısımları yalıtarak canlıların yaşamını kolaylaştırır. 7. Kuvvet ve yer değiştirme arasında bir açı varsa, kuvvetin yer değiştirme doğrultusundaki bileşeni iş yapar. 8. İş, kuvvet ve yer değiştirmenin skaler çarpımıdır. 9. Negatif iş, enerji kaybı anlamına gelir. 10. Kuvvet ve yer değiştirme birbirine dikse, yapılan iş sıfırdır.

Boşluk doldurma sorularıyla kavramların pekiştirilmesi amaçlanmaktadır.

Bu soru, metinde geçen temel kavramları ve birimlerini doğru bir şekilde eşleştirmeyi amaçlamaktadır.