Lise 11.Sınıf Fizik Sene Sonu Yazılı Soruları

Cevap anahtarı B'dir. Coulomb yasası, yükler arasındaki elektrik kuvvetin hesaplanmasına izin verir. Metal kürenin yüzeyindeki yoğunlaşma, yüklerin aynı işaretli olduğu ve aynı yüklü yüzeylerin birbirine en yakın olduğu için Coulomb kuvvetiyle açıklanabilir. Bu durum Gauss yasasıyla da açıklanabilir, çünkü yüklerin metal kürenin içinde bulunduğu bir boşlukta olduğunu varsayabilir ve Gauss yüzeyinin etrafındaki elektrik akısı, kapalı bir yüzeyin içindeki yük miktarına eşit olduğu için Gauss yüzeyindeki elektrik alanı yoğunluğu, yüzeyin şekli ve boyutuna bağlı olarak sabit kalır.

Bu sorunun cevap anahtarı A) Kapasitans'tır. Bir yüzeyin sığası, o yüzeye uygulanan voltaj değişimine bağlı olarak depolayabileceği yük miktarını ifade eder. Yüzeydeki yük yoğunluğu, yüzeyin kapasitansını belirler ve bu yüzeyin elektrik alanına dik yönde ölçülen elektrik alan şiddeti ile doğru orantılıdır. Sığa, kapasitans gibi elektrik devrelerinde kullanılan temel bir kavramdır.

Bu sorunun doğru cevabı B'dir, yani dielektrik malzeme yerleştirildiğinde kapasitans artar ve yük miktarı azalır. Dielektrik malzeme, aradaki boşlukta elektrik alanın daha düşük bir değere sahip olmasına neden olur ve bu da plakalar arasındaki gerilimi azaltır. Kapasitans ise, plakalar arasındaki yük miktarı ile gerilim arasındaki orantıyı ifade eder. Dolayısıyla, gerilim azaldığında kapasitans artar. Bu etki, birçok pratik uygulamada kullanılır, örneğin kondansatörlerde ve elektrik motorlarında.

Cevap anahtarı: A) Plakalar arasındaki mesafe ve plakalar arasındaki gerilim farkı İki paralel metal plaka arasındaki elektrik alan, plakalar arasındaki mesafe ve plakalar arasındaki gerilim farkı ile belirlenir. Plakalar arasındaki mesafe arttıkça, elektrik alan azalır. Plakalar arasındaki gerilim farkı arttıkça, elektrik alanı artar. Plakaların şekli, boyutu, malzemesi, sıcaklığı, manyetik alan ve frekans gibi faktörler elektrik alanını etkilemez. Bu nedenle doğru cevap A şıkkıdır.

Bu soruda, bir sığanın kapasitesinin hangi faktörlere bağlı olduğu sorulmaktadır. Bir sığanın kapasitesi, levhalar arasındaki mesafe ve levhaların boyutu ile doğrudan ilişkilidir. Kapasite, levhalar arasındaki mesafenin azaltılması veya levhaların boyutlarının arttırılmasıyla artar. Ayrıca, sığanın kapasitesi, levhaların malzemesi ve dolayısıyla dielektrik sabiti ile de ilgilidir.

Bu sorunun cevap anahtarı A seçeneğidir. Düzgün elektrik alanının şiddeti, elektrik yükünün büyüklüğü, alanın geometrisi ve dielektrik sabiti ile ilişkilidir. Elektrik yükü arttıkça elektrik alanının şiddeti de artar. Alanın geometrisi, elektrik alanının yönü ve büyüklüğünü belirlerken, dielektrik sabiti ise ortamın elektriksel özelliklerine bağlıdır.

Cevap anahtarı A seçeneğidir. Elektrik akımı, elektrik yüklerinin belirli bir yönde hareketi olarak tanımlanır. Elektrik yükleri, bir potansiyel farkı veya gerilim farkı varsa, bir noktadan diğerine hareket ederler ve bu hareket elektrik akımı olarak adlandırılır. Elektrik akımı, birim zamanda belirli bir yük miktarının geçtiği hız olarak da tanımlanabilir.

Bu sorunun cevap anahtarı "E) Ampere kanunu"dur. Ampere kanunu, bir telin manyetik alanının, o teli saran akımın yoğunluğuna bağlı olduğunu ifade eder. Bu kanun, manyetik alanın hesaplanmasında oldukça önemli bir rol oynar ve manyetik alanın yoğunluğu ile akımın doğrudan bir ilişkisi olduğunu gösterir. Bu kanun aynı zamanda elektromanyetizma'nın temel kanunlarından biridir.

Bu sorunun cevabı B şıkkıdır. Manyetik alanın yönü, manyetik alanı oluşturan kaynakların yönüne göre belirlenir. Manyetik alan, manyetik alan kaynakları olan manyetik kutuplar ya da elektrik akımları tarafından üretilir. Manyetik alanın yönü, manyetik alan kaynağının hareket yönüne veya manyetik kutupların yönüne göre belirlenir. Bu nedenle manyetik alanın yönü belirlenirken, manyetik alanı oluşturan kaynakların yönü dikkate alınmalıdır.

Cevap anahtarı C'dir. Elektrik alan, yüklü parçacığın hareket yönünde bir ivme kazanmasına sebep olur. Ancak, yükün yönü ve hareket yönü farklıysa, ivme yönü değişebilir. Dolayısıyla, yüklü parçacık herhangi bir yönde ivme kazanabilir.

Bu sorunun cevabı A seçeneğidir, yani yüklü bir parçacığın düzgün bir elektrik alan içindeki kinetik enerjisi elektrik potansiyel enerjisine eşittir. Elektrik potansiyel enerjisi, bir yükün elektrik alan içindeki konumuna bağlı olan bir enerji türüdür ve yüklü parçacığın kinetik enerjisi bu potansiyel enerjiye dönüşebilir. Bu durum, parçacığın potansiyel enerjisi düşerken kinetik enerjisinin artması şeklinde gerçekleşir.

Cevap: (D) Parçacığın konumuna bağlıdır. Bir düzgün elektrik alan içindeki bir parçacığın potansiyel enerjisi, parçacığın elektrik alan içindeki konumuna bağlıdır. Potansiyel enerji, bir cismin belirli bir konumda sahip olduğu enerji şeklidir ve cismin pozisyonu değiştikçe potansiyel enerjisi de değişir. Dolayısıyla, bir yüklü parçacığın potansiyel enerjisi, elektrik alan içindeki konumuna bağlıdır ve konum değiştikçe potansiyel enerjisi de değişir.

Cevap anahtarı C'dir. İletken küreler yalıtkanlardan farklı olarak yükünü sadece yüzeyinde taşırlar. Bir iletken küre, bir yere temas edildiğinde, yüklenmelerin herhangi bir değişikliği olmadan sığaya yerleşir. Çünkü yükler sadece kürenin yüzeyinde bulunur ve bu yüzey de sığanın yüzeyi ile temas etmektedir. Bu nedenle, yüklerin dağılımı sığanın yapısına veya yüklemelerine bağlı değildir.

Cevap anahtarı B'dir, yani bir parçacığın potansiyel enerjisi parçacığın kütlesine bağlıdır. Bir nesnenin potansiyel enerjisi, yerçekimi alanında yükseklik veya pozisyon ile ilişkilidir. Bu nedenle, bir parçacığın potansiyel enerjisi, nesnenin konumuna veya yüksekliğine değil, kütlesine bağlıdır.

Bu sorunun cevabı B) Manyetik alanın ters yönünde olmalıdır. Bu nedenle manyetik alanın yönü değiştirilerek telin aşağı yönde hareket ettirilmesi sağlanabilir. Bu, Faraday'ın elektromanyetik indüksiyon yasasına dayanır, çünkü manyetik alan değişimleri elektrik akımını indükleyebilir ve tersi de doğrudur.

Bu sorunun cevabı B) Manyetik alanın ters yönünde. Bobine uygulanan akım manyetik alanda bir kuvvet oluşturacak ve bu kuvvet manyetik alanın ters yönünde bir hareket oluşturacaktır. Bu olay manyetik alan ve akımın etkileşimini anlamak için önemlidir.

Cevap anahtarı B'dir, yani manyetik alan telin ileri doğru hareket etmesine neden olur. Bu olaya Faraday'ın elektromanyetik indüksiyon yasası denir. Manyetik alan içinde bir tel hareket ettirilirse, telin uçlarına bir elektrik potansiyeli indüklenir. Bu durum, manyetik alan ile elektrik arasındaki ilişkinin bir sonucudur ve elektromanyetik alanın temel prensiplerinden biridir.

Bu sorunun cevabı B seçeneği olan manyetik alanın ters yönünde'dir. Değişken akım bobinde manyetik bir alan yaratır ve bu alan manyetik alanla etkileşim sonucu bobinin bir yönde hareket etmesine neden olur. Bu etki manyetik alanın ters yönüne doğru olur.

Sorunun cevap anahtarı "C) Potansiyel farkı oluşmaz"dır. Bir iletken telin manyetik bir alanda hareket ettirilmesi, telde potansiyel farkı oluşturmaz çünkü manyetik alan, teldeki yükleri hareket ettirmek yerine, telin içindeki yüklerin hareket etmesine neden olur. Bu nedenle, manyetik alan, telde bir potansiyel farkı oluşturmaz.

Cevap Anahtarı: C) Elektriksel potansiyelin farkı; volt Elektrik alan, elektrik yüklerinin etkileşimlerini ölçen bir fiziksel ölçüttür ve birim olarak volt/metreye denk gelir. Elektrik alanın bir noktada şiddeti, o noktaya uygulanan kuvvetin yük birimine bölünmesiyle hesaplanır. Elektrik alan, yüklü parçacıkların hareket etmesi için gereken enerjiyi ölçmez, ancak onların hareketini etkiler.

Bu sorunun cevap anahtarı C şıkkıdır. Elektrik alanı, yüklü parçacıklara bir kuvvet uygular ve bu kuvvet, yüklerin hareketini engelleyebilir ya da yavaşlatabilir. Örneğin, bir elektrik alan içinde hareket eden bir elektron, alanın yönüne doğru bir kuvvet hisseder ve bu kuvvet, elektronun hareketini engelleyebilir veya yavaşlatabilir.

Cevap anahtarı B'dir. Elektromanyetik dalgalar, elektrik ve manyetik alanların birbirine göre değişiminden oluşan transversal dalgalardır ve vakumda ışık hızında yayılırlar. Bu tür dalgalara örnek olarak radyo dalgaları, mikrodalga, görünür ışık, X-ışınları ve gama ışınları verilebilir.

Cevap anahtarı A'dır, yani iki yük arasındaki Coulomb kuvveti yüklerin büyüklüğü ve uzaklığına bağlıdır. Coulomb kuvveti, yüklerin büyüklüğü ile doğru orantılı ve yükler arasındaki uzaklık arttıkça ters kare oranında azalır. Örneğin, yüklerin büyüklüğü iki katına çıktığında Coulomb kuvveti de iki katına çıkar. Bu kuvvet elektrik yükleri arasında etkileşim oluşturur ve elektriksel yüklerin davranışını anlamamıza yardımcı olur.