İlkokul 3.sınıf Fen Bilimleri 1.Dönem 1.Değerlendirme Soruları

Cevap anahtarı: C) kızgın Doğru yazım, "kızgın" kelimesinin yazımıdır (C seçeneği). Diğer seçeneklerdeki kelimelerde yanlış yazım var: A) "bed" kelimesi "bed" şeklinde doğru yazılırken, B) "dogu" kelimesi "doğu" şeklinde doğru yazılır. Ancak C) seçeneğindeki "kızgın" kelimesi doğru şekilde yazılmıştır.

Cevap anahtarı: A) Uçağın pistten kalkması Hızlanma hareketi, cismin hızının arttığı bir hareket türüdür. Bu hareket türünde cisim, başlangıçta sıfır hızından daha yüksek bir hıza doğru ilerler. A) Uçağın pistten kalkması: Uçak, havalanırken pistteki hızını arttırarak hızlanma hareketi yapar. Başlangıçta hareketsiz olan uçak, motor gücüyle hız kazanarak yükselmeye başlar. B) Dönme dolabın hareketi: Dönme dolap, dönme hareketi yapar. Dönme dolap hareketi, hızlanma hareketi değildir çünkü dolap, başlangıçta hareket halindedir ve dönme hızı sürekli sabit kalır. C) Minibüsün durağa yanaşması: Minibüsün durağa yanaşması, duran bir minibüsün hareketsizlik durumundan daha düşük bir hızda harekete geçerek durmaya doğru yaklaşmasıdır. Hızlanma hareketi değildir.

Cevap anahtarı: B) Macellan İlk kez Dünya'nın etrafında bir tur atan ve Dünya'nın yuvarlak olduğunu ispatlayan kişi, ünlü Portekizli denizci Ferdinand Magellan'dır (Macellan olarak da bilinir). 1519 yılında başlattığı seyahatte, Güney Amerika'nın güneyinden geçerek Büyük Okyanus'u keşfetmiş ve Pasifik Okyanusu'nu aşarak Dünya'yı çevreleyen yolculuğu gerçekleştirmiştir. Bu yolculukla Dünya'nın küresel yapıda olduğu kesin olarak kanıtlanmıştır.

Seçenek C'deki "Salıncaktaki çocuğun sallanması," diğer seçeneklerden farklı olarak fiziksel bir hareket örneğini temsil ederken, diğer seçenekler astronomik veya mekanik hareketleri ifade ediyor. Dünya'nın güneş etrafındaki hareketi (seçenek A) astronomik bir harekettir ve duvar saatindeki akrep ve yelkovanın hareketi (seçenek B) mekanik bir hareket örneğidir.

Cevap anahtarı: B) Saç İnsan vücudu çeşitli duyu organlarına sahiptir ve bu organlar, çevremizdeki çeşitli uyaranları algılamamıza yardımcı olur. Gözlerimiz görme duyumuzu, derimiz dokunma ve sıcaklık gibi duyumları algılamamıza olanak tanırken, saçlarımız bir duyu organı değildir. Saçlar, kafa derimizin bir parçasıdır ve ana işlevleri vücudu korumak ve saç köklerinden üretilen saç yağını yayarak saçı korumaktır, ancak duyumsal algılamada bir rol oynamazlar.

Cevap anahtarı: B) Kapı Esneklik, bir madde veya malzemenin uygulanan bir kuvvet etkisiyle şeklini geçici olarak değiştirebilme ve daha sonra orijinal şekline geri dönebilme yeteneğidir. Yaylar ve plastik bardaklar esnek maddelere örnek olarak verilebilir çünkü bu malzemeler bükülme veya sıkıştırılma sonrasında eski haline dönebilirler. Ancak kapılar, esnek maddeler değildir. Kapılar genellikle sert ve katı malzemelerden yapılır ve uygulanan kuvvetle şekil değiştirmezler, bunun yerine açılıp kapanabilirler. Bu nedenle, B seçeneği olan "Kapı" esnek bir madde değildir.

Cevap Anahtarı: C) Cam Saydam maddeler, ışığın neredeyse engellenmeden geçebildiği ve önden bakıldığında arka tarafı gösteren maddelerdir. Bu tanıma göre, cam (seçenek C) saydam bir maddedir çünkü ışık camın içinden geçebilir ve camın önden bakıldığında arka tarafını görmemizi engellemez. Ayna (seçenek B) ise yansıma yaparak ışığı geri yansıttığı için saydam değildir.

Cevap anahtarı: C) Duvarda asılan televizyon. Hareket, bir cismin konumunun zaman içinde değişmesidir. Bu soruda, verilen üç durum arasında yalnızca C seçeneği olan "Duvarda asılan televizyon" hareket görülmeyen bir durumdur. Çünkü televizyon duvara asıldığında, sabit bir konumda asılı kalır ve yer değiştirmez. A) Futbol oynayan çocuklar: Futbol oynayan çocuklar hareket ederler. Oyun sırasında koşarlar, topu vururlar ve farklı konumlarda bulunurlar. B) Bayrak sallayan öğretmen: Bayrak sallayan öğretmen de hareket eder. Bayrağı sallayarak veya taşıyarak, konumu değişir. C) Duvarda asılan televizyon: Televizyon duvara asıldığında, durağan bir konumda kalır ve yer değiştirmez. Dolayısıyla, hareket görülmez.

Kuvvet, cisimlerin hareketini veya durumunu değiştirebilen etkiye denir. C seçeneği olan "Yoğurdun mayalanması" durumunda kuvvetin varlığından söz edilemez. Yoğurdun mayalanması, mikroorganizmaların etkisiyle gerçekleşen bir kimyasal süreçtir ve burada kuvvet etkisi söz konusu değildir. A) Ağacın dalının kırılması: Ağacın dalının kırılması, dışarıdan uygulanan kuvvetin etkisiyle gerçekleşir. Rüzgar, ağır yükler veya diğer etkilerle dal üzerine etki eden kuvvet, dalın kırılmasına neden olabilir. B) Yazı yazmak: Yazı yazmak için bir kalem veya kalem gibi araçlar kullanılır ve bu araçlar, yazıyı oluşturmak için kuvvet uygular. C) Yoğurdun mayalanması: Yoğurdun mayalanması, mikroorganizmaların (genellikle laktik asit bakterileri) etkisiyle sütün fermentasyon süreci sonucunda oluşur. Bu süreçte dışarıdan uygulanan bir kuvvet veya etki söz konusu değildir.

Yön değiştirme hareketi, nesnenin veya kişinin hareket ettiği yönü değiştirmesi anlamına gelir. Hızla gelen topa vurarak geri göndermek (seçenek A), topun yönünün değiştirildiği bir örnektir. Diğer seçenekler, salıncakta sallanmak (seçenek B) ve koşmak (seçenek C), yön değişikliği vurgusu taşımayan hareket örnekleridir.

Kulak sağlığımızı olumsuz etkileyen bir durum, C seçeneği olan "Gürültülü ortamlarda fazla durulması"dır. Gürültülü ortamlar, yüksek ses seviyesine sahip alanlar veya uzun süreli gürültü maruziyeti, işitme organlarımıza zarar verebilir. Kulaklarımız hassas yapıya sahiptir ve uzun süreli yüksek ses seviyesine maruz kalma, işitme kaybı ve diğer kulak sağlığı sorunlarına yol açabilir. A) Kulak temizliğinin düzenli yapılması: Kulak temizliği, düzenli olarak yapılması gereken bir konudur ve kulak sağlığımızı olumsuz etkilemez. Ancak kulak temizliği sırasında kulak zarına zarar vermemek için dikkatli olmak önemlidir. B) Kulak bakımının yapılması: Kulak bakımı, kulak sağlığımızı korumak için önemlidir ve düzenli olarak yapılmalıdır. Kulak bakımı, kulak kanalını temizlemek ve enfeksiyonları önlemek için yapılır.

Cevap Anahtarı: B) İşitme duyu organı -- Burun Verilen eşleştirmeler arasında doğru olmayan İşitme duyu organı -- Burun (seçenek B) çünkü işitme duyusu kulak yoluyla algılanırken, burun koku alma duyusunu içerir. Diğer eşleştirmeler doğrudur: Görme duyu organı -- Göz ve Tatma duyu organı -- Dil.

Cevap anahtarı: B) Yavaşlama Bir topun yukarıya doğru fırlatılması, yer çekimi kuvvetinin etkisiyle yavaşlama hareketine neden olur. Topun fırlatılma anında hızı artar, ancak yer çekimi kuvveti onu yavaşlatır ve zirveye doğru yön değiştirerek durmaya başlar. Ardından, yer çekimi kuvveti topu aşağı çeker ve aşağıya doğru hızlanma hareketi başlar. A) Hızlanma: Hızlanma hareketi, bir cismin hızının arttığı hareket türüdür. Topun yukarıya doğru fırlatılması sırasında hızı artar, ancak bu hızlanma sadece başlangıçta gerçekleşir. Daha sonra top yavaşlar ve zirveye doğru durmaya başlar. C) Sallanma: Sallanma hareketi, bir cismin dengesiz bir konumdan başka bir dengesiz konuma hareketidir. Topun yukarıya doğru fırlatılması sallanma hareketi değildir çünkü top, zirveye doğru hareket ettikten sonra düşmeye başlar ve salınım yapmaz.

Cevap Anahtarı: A) Ayşe'nin salıncakta sallanması. Sallanma kuvveti, bir nesnenin bir eksen etrafında geri ve ileri hareket etmesine neden olan kuvvettir. Ayşe'nin salıncakta sallanması (seçenek A), sallanma kuvvetine bir örnektir. Diğer seçenekler, top oynamak (seçenek B) ve koşu yarışması için çalışmak (seçenek C), farklı türde hareket veya kuvvetleri içerir.

Cevap anahtarı: C) Arabanın durağa yaklaşması. Yavaşlayan hareket, bir cismin hızının azaldığı bir hareket türüdür. C seçeneği olan "Arabanın durağa yaklaşması," yavaşlayan harekete örnek olarak verilebilir. Araba, hızını azaltarak ve yavaşlayarak durağa doğru yaklaşır. A) Kapının açılması: Kapının açılması da bir harekettir, ancak yavaşlayan hareket değildir. Kapı genellikle belirli bir hızla açılır veya kapanır, ancak hızı azalmaz. B) Uçağın kalkış yapması: Uçağın kalkış yapması, başlangıçta duran bir konumdan hızlanarak yükselmeye başladığı bir harekettir. Yavaşlayan harekete örnek değildir.

Cevap Anahtarı: B) Tablo camı Saydam maddeler, ışığın neredeyse engellenmeden geçebildiği maddelerdir. Tablo camı (seçenek B) saydam bir maddedir çünkü ışık camın içinden geçebilir ve camın arkasındaki nesneyi net bir şekilde görmemizi sağlar. Beton duvar (seçenek A) ve tahta kapı (seçenek C) ise ışığın geçişini engelleyen opak maddelerdir.

Cevap anahtarı: A) I ve II Saydam maddeler, ışığın geçebildiği ve arka taraftaki nesnelerin seçilebildiği maddelerdir. I) Mermer: Mermer, ışığı yeterince geçiremeyen bir madde olduğundan saydam değildir. II) Ayna: Aynalar, yüzeylerinde yansıma yapabilen ve ışığı yansıtarak görsel görüntü sağlayan maddelerdir, bu nedenle saydam değildir. III) Cam: Cam, ışığı geçirebilen bir madde olduğu için saydamdır. Bu nedenle, saydam olmayan maddeler I ve II'dir.

Cevap Anahtarı: B) Dolapta suyun bekletilmesi. Hareketin görülememesi, nesnenin veya konunun belirgin bir pozisyon veya yer değiştirmesi olmadan kalması durumunda gerçekleşir. Dolapta suyun bekletilmesi (seçenek B), suyun durup bekletildiği bir durumu ifade ederken, diğer seçeneklerde (A ve C) hareket veya yer değiştirme söz konusudur.

Cevap anahtarı: A) Odunun yanıp kül olması. Kuvvet, bir nesneye uygulanan itme veya çekme etkisidir. C seçeneği olan "Yere düşen telefonun camının kırılması" durumunda, telefonun düşmesi sonucu yer çekimi kuvveti etkisini göstererek camın kırılması gerçekleşir. Benzer şekilde, B seçeneği olan "Fırtınada ev çatılarının sökülmesi" durumunda da rüzgarın etkisiyle evin çatısı sökülür. Ancak A seçeneği olan "Odunun yanıp kül olması" durumunda kuvvet etkisinden söz edilemez. Odunun yanması, ısının yakıcı etkisiyle gerçekleşir ve kuvvetin etkisi burada rol oynamaz.

Cevap Anahtarı: C) Cismin kimyasını değiştirir. Kuvvet uygulandığında cismin kimyasını değiştirme yeteneği kuvvetin doğasına aykırıdır. Kuvvetler genellikle cismin hareketini veya dengesini etkiler, ancak kimyasal yapılarını doğrudan değiştirmez. Bu nedenle, cismin kimyasını değiştirmek kuvvetin tipik bir etkisi değildir.

Cevap anahtarı: A) Rakete çarpan tenis topunun geri sekmesi. Kuvvetin yön değiştiren hareketine örnek olarak A seçeneği olan "Rakete çarpan tenis topunun geri sekmesi" verilebilir. Bir tenis topu, raketin yüzeyine çarptığında, raketin yüzeyinden gelen kuvvet nedeniyle topun hareket yönü değişir ve geri sekme hareketi gerçekleşir. B) Ayın dünya etrafında dönmesi: Ayın dünya etrafında dönmesi, dünyanın çekim kuvvetinin etkisiyle gerçekleşir ve kuvvetin yön değiştiren bir hareket olduğu söylenemez. C) Uçağın gök yüzünde yaptığı hareket: Uçağın gök yüzünde yaptığı hareketler, yön değişiklikleri içerebilir ancak bu hareketlerin nedeni çeşitli kuvvetlerin etkileşimidir. Dolayısıyla, sadece "uçağın gök yüzünde yaptığı hareket" ifadesi yön değiştiren bir hareketin örnek olduğu için yeterli değildir.

Kuvvet, hareketi değiştirme veya hareketi durdurma yeteneğine sahiptir. Hareket eden arabanın frenine basılınca durması (seçenek B), kuvvetin hareket eden bir cismi durdurma özelliğini gösterir. Diğer seçeneklerde (A ve C) ise kuvvetin farklı etkileri açıklanmıştır.

Cevap anahtarı: C) I, II ve III Yukarıdaki ifadelerde verilenlerin hepsi kuvvet için doğrudur: I) Duran cismi hareket ettirir: Kuvvet, duran bir cismin hareket etmesine neden olabilir. Örneğin, bir itme kuvveti uygulandığında duran bir araba hareket eder. II) Hareketli cismi durdurur: Kuvvet, hareket halinde olan bir cismin hareketini durdurabilir. Örneğin, bir fren kuvveti uygulandığında hareket halindeki bir bisiklet durur. III) Hareket eden cismin yönünü değiştirir: Kuvvet, hareket halinde olan bir cismin yönünü değiştirebilir. Örneğin, bir yönlendirme kuvveti uygulandığında bir topun yönü değişir. Bu nedenle, I, II ve III ifadelerinin hepsi kuvvet için doğrudur.

Cevap anahtarı: C) İp çekme yarışında Ömer'in ipi kendine çekmesi. Çekme kuvveti, iki cisim arasında etkileşim olduğunda bir cismin diğerini kendine doğru çekme kuvvetidir. C seçeneği olan "İp çekme yarışında Ömer'in ipi kendine çekmesi" çekme kuvvetine örnektir. İp çekme yarışında iki takım arasında gerilen ip, her iki taraftan da çekildiğinde çekme kuvveti uygulanır. Ömer'in ipi kendine çekmesi, çekme kuvvetinin bir örneğini oluşturur. A) Basketbol topunun potaya fırlatılması: Basketbol topunun potaya fırlatılması itme kuvvetiyle gerçekleşir, çekme kuvveti değil. B) Futbol topunu kaleye atma: Futbol topunu kaleye atmak da itme kuvvetiyle gerçekleşir, çekme kuvveti değil.

Cevap Anahtarı: B) Saat yel kovanın yaptığı hareket. Dönme hareketi, bir cismin bir ekseni etrafında dönmesini ifade eder. Saat yel kovanın yaptığı hareket (seçenek B), saat ibresinin dönme hareketini temsil eder. Diğer seçeneklerde (A ve C) ise farklı türde hareketler (yatay atış ve düz çizgi hareketi) açıklanmıştır.

Cevap anahtarı: B) Vidanın tahtaya vidalanması. İtme kuvveti, bir cismin hareket etmesine veya bir nesnenin üzerine baskı uygulanmasına neden olan kuvvettir. B seçeneği olan "Vidanın tahtaya vidalanması" durumunda, vidanın tahta üzerine vidalanması için itme kuvveti uygulanır. Vida, tahta yüzeyine bastırılarak ve döndürülerek itme kuvvetiyle tahtaya vidalanır. A) Araba tekerinin hareket etmesi: Araba tekerinin hareket etmesi, tekerleğe uygulanan itme kuvvetiyle gerçekleşir. Motor gücüyle tekerleklerin yüzeye uygulanan kuvveti, arabayı hareket ettirir. C) Dolap kapağının açılması: Dolap kapağının açılması itme kuvvetiyle gerçekleşmez. Dolap kapakları, genellikle çekme kuvveti uygulanarak açılır.

Cevap Anahtarı: A) Meryem tablete çok yakından bakmaktadır. Göz sağlığını olumsuz etkileyen faktörler arasında yakın mesafeden uzun süreli bakma yer almaktadır. Meryem'in tablete çok yakından bakması (seçenek A), gözlere gereğinden fazla yük bindirerek göz yorgunluğuna ve dijital göz yorgunluğuna neden olabilir. Diğer seçeneklerde (B ve C) göz sağlığı ile ilgili olumsuz etkiler değil, olumlu etkiler veya etkisiz faktörler belirtilmiştir.