Fen Bilimleri Ortaokul 6.Sınıf 1.Dönem 1.Yazılı

Çene oynar ekleminin bulunması ve işlevi doğru şekilde ifade edilmiştir. Çene oynar eklem, alt çenenin kafatasına bağlandığı ve çene hareketlerini sağlayan bir eklem türüdür.

Doğru cevap C şıkkıdır. Kıkırdak dokusu, uzun kemiklerin boyuna büyümesini sağlar. Diğer şıklar ise kıkırdak dokunun diğer vücut işlevlerini doğru şekilde açıklamaktadır. Kıkırdak dokunun vücuttaki işlevlerini bilmek, anatomik yapıyı anlamamıza ve vücut mekanizmalarını kavramamıza yardımcı olur.

Verilen özellikler soluk borusuna aittir. Soluk borusu, halkalı ve kıkırdak yapıya sahip, içindeki tüy benzeri yapılar sayesinde toz ve mikropları tutabilen ve alt tarafta ikiye ayrılan bir yapıdır.

Kemik zarı, uzun kemiklerin ortasında bulunan sert bir doku tabakasıdır. Kemik zarı, kemikleri besleyen kan damarlarını ve sinirleri içerir ve kemikleri dış etkenlerden korur. Diğer seçeneklerde bahsedilen sarı kemik iliği, sert kemik ve kırmızı kemik iliği ise farklı kemik bölgelerinde bulunur.

Doğru cevap C şıkkıdır. Çünkü hayvan hücresi ile bitki hücresi arasındaki temel farklardan biri, bitki hücresinin fotosentez yoluyla kendi besinini üretebilirken, hayvan hücresinin besinini dışarıdan almasıdır. Diğer şıklardaki ifadeler doğru bilgiler içermektedir. Hayvan hücresi, bitki hücresine göre daha köşeli değil daha yuvarlak bir şekle sahiptir, kloroplast içermez ve hücre duvarı yoktur.

Doğru cevap A) Karaciğer atardamarı'dır. Karaciğer atardamarı, kirli kanı karaciğere taşır. Karaciğer, bu kirli kanı temizleyerek zararlı maddeleri uzaklaştırır ve sağlıklı hale getirir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Doğru cevap B şıkkı yani "Mitokondri"dir. Mitokondri, hücredeki ana enerji üretim merkezlerinden biridir ve hücredeki besin moleküllerinin oksijenle tepkimeye girerek enerji açığa çıkarmasını sağlar. Bu sürece hücre solunumu denir. Mitokondriler, hücrede enerji üretiminden sorumlu olduğu için, Emel'in incelediği hücredeki enerji artışının sebebi mitokondrilerin etkisidir.

doğru cevap B şıkkı yani "Kas"tır. Kaslar, kemik uçlarını ince bir tabaka halinde sararak hareket sırasında kemiklerin sağlığını korur ve eklemlerin düzgün çalışmasına yardımcı olur. Kaslar, kemikler arasında bulunarak eklem yüzeylerinin korunmasına ve hareketin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesine katkıda bulunurlar.

Doğru cevap D) Ön kol kemiği'dir. Uzun kemikler, vücutta uzunlukları diğer boyutlarından daha fazla olan kemiklerdir. Ön kol kemiği ise bu kategoride yer almaz. Leğen kemiği de uzun kemikler kategorisine dahil değildir.

Doğru cevap A şıkkıdır, yani "Kalbin yapısında bulunur." Düz kaslar, kalp gibi iç organların yapısında bulunurlar ve istem dışı olarak çalışırlar. Kalp düz kaslardan oluşur ve sürekli olarak ritmik bir şekilde kasılıp gevşeyerek kanın pompalanmasını sağlar. Bu nedenle düz kaslar kalbin düzenli çalışmasını sağlamak için önemlidir.

doğru olan cevap D) Lizozom olmalıdır. Tükürük bezlerinde lizozomlar bol miktarda bulunur ve sindirim enzimleri içerirler. Lizozomlar, hücre içinde sindirim ve atık parçaların parçalanması gibi işlevleri yerine getirirler.

Doğru cevap C şıkkıdır, yani "Ribozom". Ribozomlar hücrede protein sentezlemekten sorumlu organelledir. Ribozomlar hücrenin sitoplazmasında serbest olarak bulunabileceği gibi, endoplazmik retikulum (ER) üzerinde de bulunabilirler. Protein sentezi, hücrenin yaşamsal fonksiyonları için oldukça önemlidir ve ribozomlar bu sürecin gerçekleşmesine yardımcı olurlar.

Cevap: B) Lizozom Lizozomlar hücre içinde sindirim ve atık parçaların parçalanması gibi görevleri üstlenen organel olarak bilinirler. İçerdikleri sindirim enzimleri sayesinde hücre içindeki yabancı madde ve atıkların sindirilmesine yardımcı olurlar. Bu nedenle, hücre içerisinde sindirimle görevli organel lizozomlardır.

Kalp, düz kas doku içermeyen, çizgili kas dokusu ile kaplı bir organdır. Düz kaslar, vücudun iç organlarında bulunur ve istemsiz olarak çalışırlar. Kalp ise çizgili kaslarla kaplı olup, kendiliğinden ve istemsiz olarak kasılıp gevşerken düzenli olarak kan pompalama işlevini yerine getirir. Bu nedenle, düz kaslar kalpte bulunmaz.

Soluk verme esnasında akciğerler küçülür, göğüs boşluğu daralır, diyafram kası gevşer ve akciğerlerdeki karbondioksit dışarı atılır. Soluk verme, vücuttaki karbondioksit gazının atılması ve vücudun oksijenle dolmasını sağlayarak solunum sisteminin düzgün çalışmasına katkıda bulunur.

Cevap: A) Gaz değişimini sağlamak. Alveoller, akciğerlerin iç yüzeyinde yer alan minik hava kesecikleridir. Bu yapılar, solunum sırasında gaz değişimini sağlamak için önemlidir. Kan ile alveoller arasında oksijen ve karbondioksitin difüzyonu gerçekleşir. Oksijen alveollerden kana geçerken, karbondioksit de kandan alveollere geçer. Bu gaz değişimi sayesinde vücudun ihtiyaç duyduğu oksijen alınırken atık karbondioksit uzaklaştırılır.

Doğru cevap C şıkkıdır, yani "Mitokondri." Sporcunun düzenli ve yoğun antrenman programı uyguladığı durumda, kas hücrelerinde enerji ihtiyacı artar. Mitokondriler hücrelerde enerji üretimi ve solunum süreçlerinden sorumlu organelledir. Yoğun antrenmanlar sırasında kas hücreleri daha fazla enerjiye ihtiyaç duyacak ve bu nedenle mitokondrilerin aktivitesi artacaktır. Bu, sporcu için daha fazla dayanıklılık ve performans sağlamaya yardımcı olur.

Doğru cevap C şıkkıdır, yani "Yarı oynar eklem--Kol ve bacak eklemleri." Çünkü yarı oynar eklem, vücutta hareketi sınırlı olarak sağlayan eklem türüdür ve kol ile bacak eklemleri bu tür eklem örnekleridir. Diğer eşleştirmeler doğrudur, oynaz eklem kafatası eklemi, yarı oynar eklem omurlar arası eklem ve oynar eklem parmak eklemleri ile ilişkilidir.

Doğru cevap D) Hücre-Doku-Organ-Sistem-Organizma şeklindedir. Bu sıralama, canlı organizmaların yapılarının basitten karmaşığa doğru düzenlendiği hiyerarşiyi yansıtır. Yani en basit yapı birimi olan hücreler bir araya gelerek dokuları oluşturur, dokular da organları meydana getirir, organlar ise bir araya gelerek sistemleri oluşturur ve nihayetinde tüm bu düzenlemeler canlı organizmayı oluşturur.

Şerafettin papatyanın hücresini incelemektedir ve papatya hücresinde sentrozom yapısını göremez. Sentrozom, hayvan hücrelerinde bulunan ve hücre bölünmesi sırasında önemli bir rol oynayan bir organeldir. Papatya bitkisel bir organizma olduğu için sentrozom bu hücrelerde bulunmaz. Diğer seçenekler olan ribozom, hücre zarı ve sitoplâzma bitki hücrelerinde bulunan yapılar olduğu için Şerafettin bu yapıları görebilir.

Sağlıklı destek ve hareket sistemine sahip olmak için yapılması gerekenler şunlardır: I. Uygun sporun yapılması: Düzenli olarak uygun spor aktivitelerine katılmak, kasları güçlendirmek, eklemleri esnek tutmak ve genel vücut sağlığını desteklemek için önemlidir. II. Duruş ve oturuş şekillerine dikkat edilmesi: Doğru duruş ve oturuş pozisyonları, omurga ve kasların sağlığını korumak için önemlidir, kötü duruş ve oturuş alışkanlıkları zamanla sırt ve boyun ağrılarına yol açabilir. III. Çok yüksek topuklu ayakkabı giyilmemesi: Yüksek topuklu ayakkabılar, ayak ve bilek sağlığını olumsuz etkileyebilir, düşük topuklu veya düz ayakkabılar tercih edilmelidir. Cevap Anahtarı: D) I, II ve III

Yukarıdaki eklemlerin ait oldukları eklem çeşitleri şu şekildedir: I- Omur eklemleri: Yarı Oynar Eklem II- Kafatası eklemleri: Oynamaz Eklem III- Kol ve bacak eklemleri: Oynar Eklem Doğru seçenek C'dir.

Bu sorunun doğru cevabı C) Kan üretmek'tir. Destek ve hareket sistemi, vücudun yapısını korumak, kaslar aracılığıyla hareketi sağlamak ve iç organları korumak gibi görevleri yerine getirir. Kan üretimi ise kemik iliği gibi başka sistemlere ait bir görevdir ve destek ve hareket sistemi ile ilgili değildir.

Doğru cevap B şıkkıdır. Havadan alınan oksijenin kana geçiş süreci şu sıralamayla gerçekleşir: II- Burun: Soluduğumuz havayı içeri alır. I- Soluk borusu: Havayı akciğerlere taşır. IV- Bronş: Soluk borusundan ayrılarak akciğerlere giren hava yollarıdır. V- Bronşçuk: Bronşlardan ayrılarak akciğerlerin en küçük yapılarıdır. III- Alveol: Bronşçukların sonunda yer alan hava kesecikleridir, burada gaz değişimi gerçekleşir ve oksijen kana geçer. Doğru cevap B şıkkıdır.

Bu sorunun doğru cevabı A) Göğüs boşluğu genişler'dır. Solunum esnasında göğüs boşluğunun genişlemesi, diyafram kasının kasılması ve akciğerlerin genişlemesi sonucunda gerçekleşir. Bu durumda, soluk verme sırasında ise göğüs boşluğu küçülür, akciğerler daralır, diyafram kası gevşer ve alveollerdeki karbondioksit dışarı atılır.

Bu sorunun doğru cevabı C) Fabrikadaki makinelerin çalışabilmesi için doğalgaz, petrol, kömür gibi kaynakların kullanılması ile enerji elde edilen kazan dairesi' dir. Mitokondriler hücrelerin enerji üretim merkezleridir ve glikoz gibi besin maddelerini yakarak ATP gibi enerji taşıyıcı moleküller üretirler.

Doğru cevap B şıkkıdır. Sol karıncık, oksijence zengin ve karbon dioksitçe fakir olan kanı vücuda pompalayan bölümdür. Aort atardamarı ise bu oksijen açısından zengin kanı vücuda dağıtan büyük atardamarlardan biridir. Dolayısıyla, B şıkkında verilen sol karıncık ve aort atardamarı birlikte verilmiştir.