2023-2024 9.Sınıf Bilgisayar Bilimi Dersi 1.Dönem 1.Yazılı Soruları (2023-05-22)

Bir programın oluşturulması genellikle üç temel adımdan oluşur: Girdi (Input), Çıktı (Output) ve Erişim (Access). Matematik adımı da programın mantığı ve işleyişiyle ilgilidir. Dolayısıyla, I (Girdi), II (Çıktı) ve III (Erişim) adımları programın oluşturan temel adımlardır.

Soru işareti ile gösterilen yere "A) Problemi anlama" adımı gelmelidir. Çünkü problem çözme sürecinin ilk adımı, sorunu tam olarak anlamaktır. Ardından çözümler sunma, çözümleri deneme, problemleri başka problemlerle kıyaslama ve problemin çözümünü doğrulama adımları sırasıyla gerçekleştirilir.

Cevap Anahtarı: A) 7 Verilen Python koduna göre, `kelime` adlı değişkenin değeri "bilişim"dir. Ardından `length(kelime)` ifadesi kullanılarak `kelime` değişkeninin uzunluğu hesaplanır. Bu ifade, kelimenin içindeki harf sayısını verir. "bilişim" kelimesi 7 harf içerdiği için `length(kelime)` ifadesi 7 sonucunu üretecektir. Doğru cevap A) 7 olmalıdır.

Cevap Anahtarı: B) I, II ve III. Soruda, siber zorbalık karşısında hangi adımların atılması gerektiği soruluyor. Verilen I, II ve III numaralı ifadelerde siber zorbalıkla başa çıkma stratejileri sıralanmıştır. I. Zorbalık yapan hesaplara cevap vermeyin, tartışmayın: Bu, siber zorbalığın yayılmasını ve enerji kaybını önlemeye yardımcı olur. II. Yapılan zorbalıkların ekran görüntüsünü alın ve şikayet edin: Zorbalığın kanıtını elde etmek ve platform yöneticilerine veya yetkililere bildirmek önemlidir. III. İlk yapılması gereken zorbalık yapan hesabı engellemek: Bu, zorbalığın kaynağını kesmek ve kişisel rahatsızlığı en aza indirmek için atılan bir adımdır. Bu nedenle doğru cevap B) I, II ve III olmalıdır.

b -- c -- d -- a -- e

a. .com - Ticari amaç güden sitelerin uzantısıdır. b. .edu - Üniversite ve akademik kuruluşların siteleri için kullanılır. c. .k12 - Okul öncesinden başlayıp liseye kadar geçen öğretim kurumlarının site uzantısıdır. d. .gov - Devlet kurumlarının resmi sitelerinin uzantısıdır. e. .org - Ticari amaç gütmeyen vakıf, dernek gibi sitelerin uzantısıdır.

a: Fikri mülkiyet -- b. .org -- c: .k12 -- d: siber zorbalık -- e: gizlilik -- f: erişilebilirlik -- g: siber saldırı -- h: siber suç -- ı: parola -- i: bilgisayar solucanları

a. **Fikri mülkiyet** kapsamındadır. b. Ticari amaç gütmeyen, vakıf dernek gibi organizasyonların kullandığı internet sitesi uzantısı **.org**'dur. c. **.k12** uzantısı; okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim kurumlarına ait uzantıdır. d. İnternet etiğine uymayan davranışların tümüne **siber suç** denir. e. Bilginin yetkisiz kişilerin eline geçmemesi için korunması olayına **gizlilik** denir. f. Bilginin yetkili kişilerce ulaşılabilir olmasına **erişilebilirlik** denir. g. Bir bilişim sisteminin işleyişini bozmak veya durdurmak için yapılan kötü niyetli davranışlara **siber saldırı** denir. h. Bilişim teknolojileri kullanılarak gerçekleştirilen her türlü yasa dışı işleme **siber suç** denir. ı. Bilişim ortamında bir hizmete veya bilgiye erişebilmek için gerekli olan kullanıcıya özel karakter dizisi **parola** olarak adlandırılır. i. Ağ bağlantıları ile bulaşan ve kendi kendine çoğalan ve çalışabilen kötü niyetli yazılımlar **bilgisayar solucanları**'dır.

Verilen akış şeması, bir denetim (karar) yapısını ifade etmektedir. Akış şemasındaki elmas şekli, genellikle denetim yapısını temsil eder. Bu yapıda belirli bir koşulun doğru olup olmadığını kontrol eder ve buna göre farklı işlem yollarını seçer. Bu tip denetim yapısı, genellikle "Eğer (if)" ve "Değilse (else)" ifadeleriyle ilişkilendirilir.

Verilen açıklamalarda, akış şeması oluşturulurken dikkat edilmesi gereken temel ilkeler yer almaktadır. Yönergelerin simgelerin içine yazılması (I), simgelerin içeriğindeki yazının rahatça okunacak kadar büyük olması (II) ve akış şemasının sayfanın başından başlayıp sonuna doğru gitmesi (III) gibi ilkeler akış şemasının düzgün ve anlaşılır bir şekilde oluşturulmasını sağlar.

GSÇ (Girdi, Süreç, Çıktı) çizelgesi, bilgisayar programlarının işleyişini ve akışını göstermek için kullanılan bir modeldir. GSÇ çizelgesi üç ana bölümden oluşur: Girdi (Input), Kontrol (Control) ve Çıktı (Output). Verilen seçenekler arasında GSÇ çizelgesinin bölümlerinden biri olmayan "Kontrol" seçeneği doğru cevaptır.

1: topOrt = 0 ---- 2: i=1;i<20;i++ ----- 3: ort =(not1+not2) /2 ---- 4: sınıfOrt= topOrt/20

Sözde kod, öğrencilere programlama mantığını anlama ve temel akış kontrol yapılarını kullanma becerisi kazandırmayı amaçlayan bir soru tipidir. Verilen kod, öğrencilere özgün bir programı analiz etmelerini ve boş bırakılan yerleri doğru bir şekilde tamamlamalarını gerektirir. Bu kodda, öğrencilerin yapması gereken işlem: 1. Başla. 2. topOrt değişkenini 0'a eşitle. 3. 1'den 20'ye kadar olan i değerlerini döngü ile gez. 4. not1 ve not2 değerlerini oku. 5. Ortalama hesabı için `ort = (not1 + not2)/2` işlemi gerçekleştir. 6. Ortalamayı topOrt değişkenine ekle. 7. i değerini arttır. 8. Tüm öğrencilerin ortalamasını hesapla: `sınıfOrt = topOrt/20` 9. Sınıf ortalamasını yazdır. 10. Bitir.

Sorunun cevap anahtarı ve çözüm açıklaması şu şekildedir: Verilen metinde parola güvenliği ile ilgili üç kural belirtilmiştir. Bunlar: 1. Parolanın başkalarıyla paylaşılmaması son derece önemlidir. 2. Parolalar, basılı ya da elektronik olarak hiçbir yerde saklanmamalıdır. 3. Başta e-posta adresinin parolası olmak üzere farklı bilişim sistemleri ve hizmetler için aynı parolanın kullanılmaması gerekir.

Doğru cevap C) telefon: adresidir. Değişken isimlerinin genellikle belirli kurallara uygun olması gerekir. Bu kurallara uymayan isimler hatalara neden olabilir. İşte bu soruda verilen değişken isimlerinin analizi: A) okul_no: Doğru, değişken ismi anlamlı ve düzgün yazılmış. B) Tcno: Doğru, değişken ismi anlamlı ve düzgün yazılmış. C) telefon: Yanlış, burada gereksiz ":" işareti var ve değişken ismi küçük harfle başlamalıdır. D) adsoyad: Doğru, değişken ismi anlamlı ve düzgün yazılmış. E) AdSoyad: Doğru, değişken ismi anlamlı ve düzgün yazılmış.

Sorunun cevap anahtarı C) 4-1-3-2-6-5'tir. Akış şemasındaki numaralı satırların sırasıyla çalıştırılması gereken adımları temsil eder: 1. Program başlatılır (Başlangıç). 2. Kullanıcıdan bir sayı girişi alınır (Kullanıcıdan Bilgi Alımı). 3. Girilen sayı 2 ile çarpılır (Çarpma İşlemi). 4. Elde edilen sonuç ekranda gösterilir (Sonuç Gösterimi). 5. Program sona erer (Bitiş). 6. Kullanıcı isteğe bağlı olarak programı sonlandırabilir (Kullanıcı Kontrolü). Bu sıralama, programın doğru çalışabilmesi için numaralı satırların sırasını doğru bir şekilde yansıtmaktadır.

Bu sorunun cevap anahtarı "B) İstatistiksel Fonksiyonlar: Mantıksal sonuç döndürmek için kullanılır." olmalıdır. Çünkü istatistiksel fonksiyonlar, genellikle veri setleri üzerinde istatistiksel analizler yapmak ve istatistiksel sonuçlar elde etmek için kullanılır, mantıksal sonuçlar döndürmek için değil. - A) Dizi fonksiyonları, diziler ve karakterlerle ilgili işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır. - B) İstatistiksel fonksiyonlar, veri setleri üzerinde istatistiksel analizler yapmak için kullanılır. - C) Yardımcı fonksiyonlar, program dışındaki verilere erişerek işlem yapmak için kullanılır. - D) Dönüştürme fonksiyonları, veriyi bir türden diğerine dönüştürmek için kullanılır. - E) Matematiksel fonksiyonlar, matematiksel işlemler için kullanılır.

İlk önce verilen değişkenlere değerler atanır: x = 10, y = 15, z = 20. İfade "x - y * z" olarak verilmiştir. Çarpma işlemi önceliklidir, bu yüzden önce y * z hesaplanır: 15 * 20 = 300. Ardından, çıkarma işlemi gerçekleştirilir: x - (y * z) = 10 - 300 = -290. Sonuç olarak, "x - y * z" ifadesinin çıktısı -290 olacaktır.

Doğru cevap A seçeneği olan "Giriş"tir. Çözüm açıklaması olarak, verilen akış şemasındaki simgenin "Giriş" simgesi olduğunu belirtelim: "Giriş" simgesi, kullanıcıdan veri girişi veya başka bir kaynaktan gelen verilerin alınması için kullanılır. Bu simge, programın dışarıdan veri alması gereken bir noktayı temsil eder. Örneğin, bir kullanıcıdan sayı girmesini isteyen bir programda "Giriş" simgesi kullanılabilir. Akış şemasında "Giriş" simgesi, programın başlamadan önce dış dünyadan gelen girişleri almasını sağlayan bir adımdır.

Bu sorunun cevap anahtarı "B) Çıkış" olmalıdır. Verilen simge çıkışı temsil etmektedir. - Akış şemasında verilen simge, bir ok ve bir dikdörtgenin birleşiminden oluşur. - Bu simge genellikle çıkış işlemlerini temsil etmek için kullanılır. - Akış şemasında çıkış simgesi, programın sonuçlarını veya çıktılarını göstermek amacıyla kullanılır. - Bu simge, bilgiyi kullanıcıya veya başka bir sistem bileşenine göndermek için kullanılan bir çıkış işlemi olduğunu ifade eder.

Bu sorunun cevap anahtarı "C) Karar" olmalıdır. Verilen simge kararı temsil etmektedir. - Akış şemasında verilen simge, bir rombus şeklinde bir simgedir. - Bu simge genellikle karar yapısını veya koşul ifadelerini temsil etmek için kullanılır. - Akış şemasında karar simgesi, belirli bir koşulu test etmek ve sonuca göre farklı yolları izlemek için kullanılır. - Bu simge, programın belirli bir durumu değerlendirmesini ve doğru veya yanlış olarak bir sonuca ulaşmasını sağlar.