2022-2023 9.Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü 1.Dönem 2.Yazılı - Test

Ergenlik dönemi, gençlerde birçok fiziksel, duygusal ve sosyal değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Sorunların giderilmesi için birden fazla yaklaşım ve yöntem bulunmaktadır. Ergenler, duygusal destek alabilecekleri aileleri, arkadaşları veya yetişkin rol modelleriyle iletişim kurarak sorunlarını paylaşabilirler. Ayrıca, sağlıklı yaşam alışkanlıkları, düzenli egzersiz, dengeli beslenme ve uyku gibi faktörler de ergenlerin sorunlarını hafifletebilir. Psikolojik danışmanlık veya terapi de ergenlerin sorunlarının çözümünde yardımcı olabilir.

Ergenlik dönemi, vücutta hızlı büyüme ve fiziksel değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu süreçte kaslar, kemikler ve sinir sistemleri hızla gelişirken, bedenin koordinasyonu tam olarak oturmamış olabilir. Bu durum, ergenlerin hareketlerinde dengesizlik, sakarlık veya istemsiz hareketlerin daha sık görülmesine neden olabilir. Bu dönemde spor yapmak, düzenli egzersizlerle kasların güçlenmesi ve koordinasyonun geliştirilmesi önemlidir.

Sorunun cevap anahtarı: C) Kalp vücuda kanı daha hızlı pompalar Egzersiz sırasında vücut daha fazla enerji harcamaktadır. Bu durum, vücudun ihtiyaç duyduğu oksijen ve besin maddelerini kaslara taşımak için kalbin daha hızlı çalışmasıyla gerçekleşir. Kalp vücuda kanı daha hızlı pompalayarak kaslara daha fazla oksijen ve besin sağlar. Bu nedenle, doğru cevap C) Kalp vücuda kanı daha hızlı pompalar olacaktır.

Sorunun cevap anahtarı: B) Kahvaltı. Sağlıklı beslenmek için olmazsa olmaz bir öğün kahvaltıdır. Kahvaltı, güne enerjiyle başlamamızı sağlar, metabolizmayı harekete geçirir ve gün boyunca enerji seviyemizi dengelememize yardımcı olur. Sağlıklı bir kahvaltı, vücudun ihtiyaç duyduğu besinleri alarak gün boyunca sağlıklı bir şekilde fonksiyon görmemizi sağlar.

Sorunun cevap anahtarı: C) Obezite. Soruda verilen tanıma göre, bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucu boy uzunluğuna göre vücut ağırlığının arzu edilen düzeyin üstüne çıkması durumu tanımlanmaktadır. Bu durum obezite olarak adlandırılır. Obezite, aşırı kilo birikimi ve yağ dokusunun fazla olmasıyla karakterizedir. Dolayısıyla, doğru cevap C) Obezite olacaktır.

Bu sorunun cevap anahtarı B) Hepsi şeklindedir. Stres, birçok farklı faktörden kaynaklanabilir ve yaşamın farklı alanlarındaki deneyimlerimiz stres yaratıcı olabilir. Verilen seçenekler arasında aile içi şiddet, alay edilmesi, anne babanın yüksek beklentileri ve ev ödevleri stres kaynaklarından bazılarıdır. Aile içi şiddet, güvensiz bir ortam yaratarak stresin artmasına neden olabilir. Alay edilmesi, kişinin özgüvenini zedeler ve duygusal bir yük oluşturabilir. Anne babanın yüksek beklentileri, çocuğun üzerinde baskı oluşturarak stres kaynağı olabilir. Ev ödevleri ise zaman yönetimi, performans beklentileri ve iş yükü nedeniyle stres yaratabilir. Dolayısıyla, doğru cevap B seçeneği olan "Hepsi"dir.

Doğru cevap A) 183'dür. Aile, Kadın, Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet Danışma Hattı, Türkiye'de 183 numarasıyla hizmet vermektedir.

Bu sorunun cevap anahtarı A) Yeşilay Derneği şeklindedir. Verilen seçenekler arasında Tütün ve Sigaranın Sağlığa zararlarını anlatan dernekleri arasında en tanınmış olanı Yeşilay Derneği'dir. Yeşilay Derneği, tütün ve sigara gibi zararlı alışkanlıkların önlenmesi, bilinçlendirme faaliyetleri ve bağımlılıkla mücadele konularında çalışmalar yürütmektedir. Bu dernek, toplumun sağlığını korumak amacıyla sigara ve tütün ürünlerinin zararları konusunda bilgilendirme, farkındalık oluşturma ve bağımlılıkla mücadele gibi faaliyetler yürütmektedir.

Sorunun cevap anahtarı: B) Rehabilitasyon. "Hastalık ve kazalar sonucu sakat kalarak iş gücünü kaybeden kişilerin sakatlıklarının giderilmesi, bedensel yeteneklerinin artırılması, yeni becerilerin kazandırılması, sosyal ve iş uyumunun sağlanması için yapılan çalışmalar" rehabilitasyon olarak adlandırılır. Rehabilitasyon süreci, kişilerin fiziksel, zihinsel ve sosyal iyiliklerini desteklemek ve yeniden işlevsel bir hayata dönmesini sağlamak amacıyla uygulanan tedavi, terapi ve destek hizmetlerini içerir.

Okul Öncesi: Belirlenmiş bir süre yoktur, ancak ölçülü ve denetimli kullanım teşvik edilmelidir.

İlköğretim ilk 4 yılı: Günlük toplam ekran süresi 1-1,5 saat olmalıdır.

İlköğretim ikinci 4 yılı: Günlük toplam ekran süresi 1,5-2 saat olmalıdır.

Lise çağında: Günlük toplam ekran süresi 2-2,5 saat olmalıdır.

Çocuk ve ergenlerde teknoloji bağımlılığını önlemek için belirli bir süre sınırlaması önemlidir. Bu süreler, çocuğun veya ergenin yaşına ve gelişim düzeyine göre ayarlanmalıdır. Okul öncesi dönemde süre sınırlaması yerine ölçülü ve denetimli kullanım teşvik edilmelidir. İlköğretim dönemlerinde günlük ekran süresi 1-2 saat arasında olmalıdır. Lise çağındaki gençler için ise günlük ekran süresi 2-2,5 saat olarak belirlenmelidir. Bu süreler, teknoloji kullanımını dengeli ve sağlıklı bir şekilde sürdürmeyi amaçlamaktadır.

1. Kadınların 45-49 yaşları arasında üreme özelliğinin bitmesine menopoz adı verilir.

2. Somatotropin hormonu (STH) gelişme döneminde az salgılanırsa cücelik denilen büyüme yetersizliğine yol açarken çok salgılanırsa devlik denilen aşırı büyümeye neden olur.

3. İnsanın zamanla yeni yetenekler kazanmasına öğrenme denir.

4. Gözlerin sağlığını korumak için televizyon en az 3 metreden izlenmelidir.

1. Menopoz, kadınların 45-49 yaşları arasında gerçekleşen ve üreme özelliğinin sona erdiği bir dönemdir. 2. Somatotropin hormonu (STH), gelişme döneminde vücut büyümesini etkileyen bir hormondur. Az salgılanması durumunda cücelik denilen büyüme yetersizliği görülürken, fazla salgılanması durumunda devlik denilen aşırı büyüme meydana gelir. 3. Öğrenme, insanın zamanla yeni yetenekler kazanması ve bilgi edinmesidir. Bu süreçte deneyimler, eğitim ve pratik önemli rol oynar. 4. Göz sağlığını korumak için televizyon ekranının en az 3 metreden izlenmesi önerilir. Bu uzaklık göz yorgunluğunu azaltır ve gözlerin doğal odaklama yeteneğini korur.

Sorunun cevap anahtarı: D) WHO. Dünya Sağlık Örgütü'nün (World Health Organization) kısaltması WHO'dur. Diğer seçenekler olan WHS, WTO, WSO ve WHY WHO'nun kısaltması değildir. Dolayısıyla, doğru cevap D) WHO'dur.

Sorunun cevap anahtarı: A) Su içme isteği. Yüksek dozda uyuşturucu kullanımı sonucu vücutta görülen zehirlenme belirtileri arasında su içme isteği yer almaz. Bununla birlikte, bulantı ve kusma, solunum yavaşlaması, bayılma ve terleme zehirlenme belirtileri olabilir.

Bu sorunun cevap anahtarı "B) Temiz ve sağlığa uygun giyinmemizi sağlar" olmalıdır. Beden eğitimi ve spor yapmanın insan vücudu ve yaşa olan etkileri arasında temiz ve sağlığa uygun giyinme konusu yer almaz. Ancak diğer seçenekler vücut gelişimi, kasların güçlenmesi, kalp sağlığının iyileşmesi, kan dolaşımının hızlanması, solunumun artması ve stresin azalması gibi faydaları kapsar. Beden eğitimi ve spor yapmak, vücudu güçlendirir, kasları geliştirir, kalbin sağlıklı çalışmasını sağlar, kan dolaşımını hızlandırır, solunumu artırır ve stresi azaltır. Ancak temiz ve sağlığa uygun giyinme bu etkiler arasında yer almaz. Bu nedenle "B) Temiz ve sağlığa uygun giyinmemizi sağlar" ifadesi doğru yanıt değildir.

Doğru cevap C) Salgın olacaktır. Bir enfeksiyon hastalığının belirli bir ülke, bölge veya yörede hızla yayılarak birçok kişiyi etkilemesine salgın denir. Salgınlar genellikle belirli bir zaman diliminde hızlı bir şekilde artan vaka sayılarıyla karakterizedir ve geniş bir alanda yayılabilirler. Salgınlar genellikle salgın hastalıkların kontrolünü gerektiren acil önlemleri gerektirir.

Bu sorunun cevap anahtarı "A) Ergenlik" olmalıdır. Ergenlik dönemi, hayatın 12-21 yaşları arasındaki zaman dilimini kapsar. Bu dönemde bireyler bedensel, duygusal, sosyal ve bilişsel açıdan büyük değişimler yaşarlar. Ergenlik dönemi, genellikle ergenlik özelliklerinin belirginleşmeye başladığı, cinsel olgunluğun ve kimlik gelişiminin ön planda olduğu bir dönemdir. Hayatın farklı dönemleri belirli yaş aralıklarında gruplandırılabilir. Bu soruda verilen yaş aralığı 12-21 yaşları arasındadır. Bu yaş aralığı ergenlik dönemini kapsar. Ergenlik, bireylerin bedensel, duygusal, sosyal ve bilişsel açıdan hızlı değişimler yaşadığı bir dönemdir. Ergenlikte cinsel olgunlaşma, kimlik arayışı ve bağımsızlık kazanma gibi önemli gelişim süreçleri yaşanır.

Cevap anahtarı: C) Zatürre. Akciğer dokusunun iltihabı hastalığı zatürre olarak adlandırılır. Zatürre, bakteri, virüs veya mantar enfeksiyonlarından kaynaklanabilir ve akciğerlerin hava keseciklerini etkiler. Zatürre genellikle ateş, öksürük, göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösterir. Tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Bu sorunun cevap anahtarı "D) Aids" olmalıdır. AIDS, hava yoluyla bulaşan hastalıklardan değildir, çünkü AIDS virüsü (HIV) cinsel temas, kan teması, anneden bebeğe geçiş gibi yollarla bulaşır. Kızamık (A), grip (B), kızıl (C) ve kabakulak (E) gibi hastalıklar hava yoluyla bulaşabilir. Ancak, AIDS (D) virüsü hava yoluyla bulaşan hastalıklardan değildir; onun bulaşma yolları cinsel temas, kan teması ve anneden bebeğe geçiş gibi farklı yolları içerir.

Cevap anahtarı: A) Karaciğer. Alkol, en fazla karaciğerin yapısını bozar. Karaciğer, alkolün metabolizmasından sorumlu organdır. Alkol tüketimi karaciğerde hasara neden olabilir ve karaciğer hastalıklarına, siroz gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Alkolün uzun süreli ve aşırı kullanımı karaciğer fonksiyonlarını olumsuz etkiler ve karaciğer yetmezliği riskini artırır.

Bu sorunun cevap anahtarı "C) Genetik yapı" olmalıdır. Hemofili hastalığı, genetik bir bozukluk olarak ortaya çıkar. Bebekte hemofili hastalığının saptanması, genetik yapıdan kaynaklanır. Hemofili, X kromozomuyla ilişkili bir genetik hastalıktır. Hemofili hastası bir bireyin genetik yapısında, pıhtılaşmayı sağlayan faktörlerin eksik veya bozuk olduğu genler bulunur. Bu nedenle, bebekte hemofili hastalığının saptanması, genetik yapıdan kaynaklanır.

Cevap anahtarı: A) Obezite. Fazla kiloluk hastalığına obezite denir. Obezite, vücutta aşırı yağ birikimi ve aşırı kilolu olma durumunu ifade eder. Bu durum genellikle beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyi, genetik faktörler ve hormonal dengesizlikler gibi çeşitli etkenlerle ilişkilendirilir. Obezite, sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur ve kilo yönetimi, sağlıklı beslenme ve aktif bir yaşam tarzıyla tedavi edilebilir.

Bu sorunun cevap anahtarı "C) Biyolojik olaylarda vitaminlerin etkisini arttırır" olmalıdır. Sigara alışkanlığı, birçok olumsuz sağlık etkisine neden olan zararlı bir alışkanlıktır. Sigara içmek akciğer kanseri, kalp ve damar hastalıkları, kısa ömür ve üreme sistemi üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir. Ancak sigaranın biyolojik olaylarda vitaminlerin etkisini arttırdığına dair bilimsel bir kanıt veya bilgi bulunmamaktadır.