2022-2023 5.Sınıf Türkçe 2.Dönem 1.Sınav (TEST)

Doğru cevap D seçeneğidir: "Dersi dinlemeyen çocuğun aklı 'karıştı'." Bu cümlede "aklı karışmak" ifadesi mecaz anlamda kullanılmıştır. Aklın gerçek anlamda karışması değil, dikkatin dağılması veya konsantrasyonun bozulması anlamında kullanılmıştır. Diğer seçeneklerdeki sözcükler gerçek anlamlarında kullanılmışken, "aklı karıştı" ifadesi mecaz anlamda kullanılmıştır. Bu ifade, dersi dinlemeyen çocuğun zihinsel olarak odaklanamadığını, düşüncelerinin dağınık olduğunu ifade etmektedir.

Bu sorunun cevap anahtarı B seçeneğidir: "Gelir-masraf." Bu seçenekteki sözcüklerin eş anlamlı olmadığı doğrudur. "Gelir," bir kişinin kazandığı veya elde ettiği para veya geliri ifade ederken, "masraf" ise harcamaları veya giderleri temsil eder. İkisi arasında anlam benzerliği yoktur. Diğer seçeneklerdeki sözcük çiftleri eş anlamlıdır. "Yarar-fayda" iki kelime de bir şeyin faydalı veya yararlı olmasını ifade eder. "Mektep-okul" ise aynı eğitim kurumunu ifade eden farklı kelimelerdir. Ancak "gelir-masraf" çifti eş anlamlı değildir, çünkü gelir ve masraf kavramları farklı anlamlara sahiptir.

Bu sorunun cevap anahtarı A) Ağzı kulaklarına varmak'tır. Bu deyim, çok mutlu olmak anlamına gelir. İçindeki "ağzı kulaklarına varmak" ifadesi, kişinin mutluluktan dolayı gülümsemesiyle ağzının kulaklarına kadar genişlediğini ifade etmektedir. B) İçi daralmak: Sıkıntı, endişe veya stres nedeniyle rahatsız olmak anlamına gelir. - C) İki ayağı bir papuca girmek: Zor duruma düşmek veya sorunlarla karşılaşmak anlamına gelir. - D) Burnundan solumak: Kibirli veya burnu havada olmak anlamına gelir.

Bu sorunun cevap anahtarı C) Bugünün işini yarına bırakma! atasözüdür. Verilen parça, insanların genellikle bir işi ertelemeyi alışkanlık haline getirdiği ve sonunda işlerin ya yetişmediği ya da yarım kaldığı durumlara değinmektedir. Bu da doğrudan "Bugünün işini yarına bırakma!" atasözünün açıklamasıyla örtüşmektedir. A) Ağaç yaş iken eğilir: Kişilik ve alışkanlıkların çocukluk döneminde şekillendiğini ifade eder. - B) Anlayana sivrisinek saz anlamayana davul zurna az: Anlayışlı kişilere az şeyin yeterli olduğunu, anlamayanlara ise daha fazlasının gerektiğini belirtir. - D) Minareyi çalan kılıfını hazırlar: Kötü niyetli insanların kötü eylemleri için önceden hazırlık yaptığını ifade eder.

Bu sorunun cevap anahtarı D seçeneğidir: "Kay yağdığı için yollar kapanmış." Bu cümlede, "kay yağdığı" bir sebep olarak sunulmuş ve "yollar kapanmış" ise bu sebebin sonucunu ifade etmektedir. Dolayısıyla, amaç-sonuç ilişkisi mevcuttur. A seçeneği, bir şart cümlesi içermektedir. "Dersi dinlersen dışarı çıkmana izin veririm" cümlesinde, dersi dinlemek şartı sağlandığında dışarı çıkma izni verileceği belirtilmiştir. - B seçeneği, neden-sonuç ilişkisi değil, bir eylemin gerçekleşme sebebini ifade etmektedir. "Bu işi yaptığın için seni uyardım" cümlesinde, işin yapılması nedeniyle uyarıldığı ifade edilmektedir. - C seçeneği, bir amaç cümlesi içermektedir. "Temiz hava alabilmek için yürüyorum" cümlesinde, yürümenin temiz hava almak amacıyla gerçekleştirildiği belirtilmektedir.

Bu sorunun cevap anahtarı B) (.), (,), (.), (.) şeklindedir. Yani boş bırakılan yerlere sırasıyla nokta, virgül, nokta ve nokta koymak gerekmektedir. "Bir kış günü uyandım" cümlesi tamamlanmış bir ifade olduğu için sonunda nokta kullanılır. - "Etrafıma baktım" cümlesi bir eylemi ifade ettiği için sonunda nokta kullanılır. - "Kar yağıyordu" cümlesi bir durumu ifade ettiği için sonunda nokta kullanılır. - "Kardeşim karı görünce sevinçten havalara uçtu" cümlesi tamamlanmış bir ifade olduğu için sonunda nokta kullanılır.

Bu sorunun cevap anahtarı D seçeneğidir: "Dağcılar." Bu sözcük, "-cılar" yapım eki alarak yeni bir anlam kazanmıştır. "-cılar" eki, "dağ" kelimesine sahip olan kişileri ifade etmektedir, yani dağcıları. A seçeneği, "dağı" kelimesini temsil etmektedir. Bu kelime, dağın tekil hâlini ifade etmektedir. - B seçeneği, "dağda" kelimesini temsil etmektedir. Bu kelime, dağ üzerinde veya içinde gerçekleşen bir eylemi ifade etmektedir. - C seçeneği, "dağlar" kelimesini temsil etmektedir. Bu kelime, birden fazla dağın bulunduğu anlamına gelmektedir.

Doğru cevap C) Bilgili-bilgi şeklindedir. "Bilgili" kelimesinin kökü "bilgi"dir ve doğru olarak "bilgi-" şeklinde gösterilmelidir. Yanlış bir şekilde "bilgi" kelimesinin kökü olarak "bilgili" gösterilmiştir. Bu nedenle, doğru cevap C seçeneğidir.

Bu sorunun cevap anahtarı D seçeneğidir: "Silgiler." Bu kelime, çoğul bir isimdir ve tekil bir öğeyi temsil etmez. A seçeneği, "kalem" kelimesini temsil etmektedir ve tekil bir isimdir. - B seçeneği, "ağaç" kelimesini temsil etmektedir ve tekil bir isimdir. - C seçeneği, "defter" kelimesini temsil etmektedir ve tekil bir isimdir. - D seçeneği, "silgiler" kelimesini temsil etmektedir ve çoğul bir isimdir, yani tekil bir öğeyi ifade etmez.

Bu sorunun cevap anahtarı A seçeneğidir: "Ordu." Bu kelime, bir topluluğu veya grubu ifade eden bir topluluk ismidir. A seçeneği, "ordu" kelimesini temsil etmektedir ve bir topluluğu ifade eden bir topluluk ismidir. - B seçeneği, "masa" kelimesini temsil etmektedir ve bir nesneyi ifade eden bir isimdir. - C seçeneği, "askerler" kelimesini temsil etmektedir ve bir topluluğu ifade eden bir çoğul isimdir. - D seçeneği, "akıl" kelimesini temsil etmektedir ve soyut bir kavramı ifade eden bir isimdir.

Bu sorunun cevap anahtarı B seçeneğidir. A) "Beni dinleseydin anlayabilirdin." cümlesinde bir koşul belirtilmiş olsa da doğrudan bir sebep-sonuç ilişkisi ifade etmemektedir. Koşul yerine getirilseydi sonuç ne olacağını ifade etmektedir. - B) "Yaramazlık yaptığım için sevilmedim." cümlesinde yaramazlık yapmanın sebep olduğu sonuç, yani sevilmediği ifade edilmektedir. - C) "Dersi dinlemek için sınıfa girdim." cümlesinde amacı belirten bir sebep ifadesi bulunmaktadır, ancak net bir sebep-sonuç ilişkisi değildir. - D) "Derse geç kalırsam süre akışı bozulur." cümlesinde "Derse geç kalma" durumu, "süre akışının bozulması" sonucunu doğuracak bir sebep-sonuç ilişkisi vardır.

Bu sorunun cevap anahtarı B seçeneğidir: "Behçet, 'Kalemini verir misin?' dedi." Bu cümlede doğrudan anlatım kullanılmıştır. A seçeneği, bir olayı anlatan dolaylı bir ifadedir. Behçet'in kalem istediği aktarılmaktadır, ancak alıntı yapılmamıştır. - B seçeneği, Behçet'in sözlerini doğrudan aktaran bir cümledir. Alıntı işaretleri kullanılarak Behçet'in söylediği sözler aktarılmıştır. - C seçeneği, Behçet'in kalem ihtiyacını ifade eden bir cümledir, ancak Behçet'in sözleri doğrudan aktarılmamıştır. - D seçeneği, Behçet'in kalem istediğini ifade eden dolaylı bir cümledir. Behçet'in sözleri alıntı yapılmadan aktarılmıştır.

Bu sorunun cevap anahtarı C seçeneğidir. A) "Bir küçük Cennet gibiydi doğa." cümlesi bir benzetme içermektedir ve duygusal bir yargıdır. - B) "Verilen sorumlulukları titizlikle yaptık." cümlesi bir eylemi ifade etmektedir, ancak nesnel bir yargı içermemektedir. - C) "Sınıfımızda 13 kız; 10 erkek öğrenci var." cümlesi kesin sayısal verileri ifade etmekte ve nesnel bir yargı içermektedir. - D) "Mehmet buradan rüzgâr gibi geçti." cümlesi bir benzetme içermektedir ve duygusal bir yargıdır.

Bu sorunun cevap anahtarı D seçeneğidir: "Sınav basit sorulardan oluşmuştur." Bu örtülü anlam, verilen cümleden çıkarılamaz. Verilen cümlede açık bir şekilde ifade edilmemiştir ki sınavın basit sorulardan oluştuğu bilgisi çıkarılabilsin. Dolayısıyla, D seçeneği olan "Sınav basit sorulardan oluşmuştur." örtülü anlamı doğru bir şekilde ifade etmemektedir. - A seçeneği, "Daha önce sınavı kazanamamıştır." örtülü anlamını çıkarmak mümkündür. Çünkü cümlede sınavı geçemediği belirtilmiştir ve bu da daha önceki sınavlarda başarılı olmadığı anlamına gelebilir. - B seçeneği, "Sınava birden fazla kez girmiştir." örtülü anlamını çıkarmak mümkündür. Cümlede sınavı geçememekten bahsedilirken bir daha sınava girmeyeceği ifade edildiğinden, birden fazla kez sınava girdiği düşünülebilir. - C seçeneği, "Sınavların sonucu hep gelmiştir." örtülü anlamını çıkarmak mümkündür. Cümlede sınavı geçememekten bahsedildiğine göre, sınav sonuçlarının gelmesi ve başarısız olduğunun belirtilmesi mümkündür.

Bu sorunun cevap anahtarı D seçeneğidir. Cümlede "benimle ilgilenmezsin diye korkuyorum" ifadesi sebep-sonuç ilişkisini ifade etmektedir. - A, B ve C seçenekleri ise zıtlık veya karşıtlık ifade eden geçiş ve bağlantı ifadeleridir. - Çünkü ise sebep-sonuç ilişkisini ifade etmek yerine bir nedene işaret etmektedir.

Bu sorunun cevap anahtarı B seçeneğidir: "Özlem." Bu dörtlüğün ana duygusu özlemi ifade etmektedir. Dörtlükteki dizelerde köyden, kuzulardan ve keşke dileğinden bahsedilmektedir. Bu unsurlar, bir yer özlemi yani özlem duygusunu akla getirmektedir. - Dörtlükteki "Gözümde tütüyor köyüm" ifadesi, bir yerin özlemiyle dolu olduğu anlamına gelir. - "Sürü sürü kuzular otluyor içinde" ifadesi, köydeki hayvanların mevcudiyetini ve içindeki yaşamı anlatır. - "Bir gidebilsem yine keşke" ifadesi ise geçmişe yönelik bir özlemi ifade eder. - Son olarak, "Bu dert beni bitirdi" ifadesi de bir tür özlem ve bu özlem dolayısıyla duyulan bir acıyı ifade eder.

Doğru cevap B seçeneği olan "Açıklayıcı anlatım" olmalıdır. Metin, Çiğköfte'nin tarihçesi, yapılış şekilleri ve bazı bilgileri aktaran açıklayıcı bir anlatım tarzını benimsemektedir. Metin, okuyucuya bilgi verme amacı güderken, Çiğköfte ile ilgili detayları açıklayıcı bir şekilde sunmaktadır. Bu nedenle, metin açıklayıcı anlatım tarzını kullanmaktadır.

Bu sorunun cevap anahtarı D seçeneğidir. Tabloya göre, 2022 yılına dair herhangi bir veri bulunmamaktadır. Dolayısıyla, Bursa'nın 2022 yılında daha çok üretim yapacağına dair bir yorum yapılamaz. - Diğer seçenekler ise tablodan doğrudan okunabilen verilere dayanmaktadır. En çok buğday üretimi Konya'da gerçekleşmiştir, en az buğday üretimi ise Bursa'da yapılmıştır. 2021 yılında Şanlıurfa'da Adana'daki kadar üretim yapılmamıştır. - Dolayısıyla, D seçeneği tablodan doğrudan çıkarılamayan bir yorum olduğu için yapılamaz.

1. Çocuk, köyde yaz tatilini geçirmek istemektedir çünkü köyde bulunabilecek pek çok eğlence ve özgürlüğü yaşayabileceği aktiviteler vardır.

2. Çocuğun dedesi ve babaannesi, çocuğun Ankara'ya dönmesiyle üzülmektedirler çünkü çocuk onların hayatına renk katmaktadır ve onlar çocuğun ayrıldığında yalnız kalacaklarını düşünüp üzülürler.

Hikayede anlatılan çocuk, yaz tatilini köyde geçirmek istemektedir çünkü köyde pek çok eğlence ve özgürlüğü yaşayabileceği aktiviteler bulunmaktadır. Bu durumu, hikayede çocuğun köye olan heyecanı ve sevinciyle anlatılmaktadır. - Ayrıca, çocuğun dedesi ve babaannesi çocuğun Ankara'ya dönmesiyle üzülmektedirler. Çocuğun onların hayatına renk kattığı ve çocuğun ayrıldığında yalnız kalacaklarını düşündükleri belirtilmektedir.

Fikir: Düşünce, görüş

Yaşlı: İhtiyar, kocakarı

His: Duygu, duyum

Kalp: Gönlü, içi

Cevap: Yanıt, karşılık

Verilen kelimelerin eş anlamlıları aşağıdaki gibi eşleştirilebilir: - Fikir, düşünce veya görüş anlamına gelir. - Yaşlı, ihtiyar veya kocakarı anlamına gelir. - His, duygu veya duyum anlamına gelir. - Kalp, gönlü veya içi anlamına gelir. - Cevap, yanıt veya karşılık anlamına gelir.

Bu sorunun cevap anahtarı "B) Umut" olmalıdır. Şiirde ifade edilen "Güzel günler göreceğiz" ve "Güneşli günler" gibi ifadeler umut dolu bir atmosfer yaratır. Şairin, "Motorları maviliklere süreceğiz" şeklindeki cümlesi ise hareket, özgürlük ve heyecan duygularını çağrıştırır. Bu nedenle, şiiri söyleyen şairde umut duygusu ağır basmaktadır.

- [D] Fabl türünün kahramanları her zaman insanlardır. (Yanlış) -

[D] Okuyuculara bir ders vermeyi amaçlar. (Doğru) -

[D] Şiir biçiminde ya da hikâye biçiminde yazılabilir. (Doğru) -

[Y] Fabl’ın başında "Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde" gibi tekerlemeler olur. (Yanlış) -

[D] Hayvanlar veya diğer varlıklar insanlar gibi düşünür, hareket eder, konuşur. (Doğru)

Fabl türü, genellikle hayvanlar veya diğer varlıkların insanlar gibi düşündüğü, hareket ettiği ve konuştuğu hikâyelerdir. Bu nedenle, "Hayvanlar veya diğer varlıklar insanlar gibi düşünür, hareket eder, konuşur" ifadesi doğrudur. - Fabller, okuyuculara bir ders vermek amacıyla yazılır. Bu yolla, insanlara ahlaki veya yaşamsal bir mesaj iletmeyi hedeflerler. - Fabller, şiir veya hikâye biçiminde yazılabilir. Bu nedenle, "Şiir biçiminde ya da hikâye biçiminde yazılabilir" ifadesi doğrudur.

1) (Y) Dünya ünlü şarkıcı Lady Gaga’nın (Leydi Gaga’nın) şarkılarını ve kliplerini çok seviyorum.

2) (D) Yarışma başvurusunu Yeni Mah. Onur Sok. No:12/5 Kızılay/Ankara adresine yolladım.

3) (Y) 22 Mart Dünya Su Günü (?) olarak kutlanıyordu.

4) (D) Bu sene 17/06/2022 Cuma günü karne alacağız ve yaz tatili başlayacak.

5) (D) "Hayatta tek gerçek yok gösterici akıldır, bilimdir." (Atatürk) sözünü her zaman düşünüp akla ve mantığa uygun olmayan hiçbir şeye inanmamalıyız.

Parantez işareti () ve eğik çizgi (/) kullanımıyla ilgili doğru veya yanlış ifadeler belirtilmiştir. Doğru kullanımlarda "D" yanlış kullanımlarda ise "Y" işareti verilir. Bu doğrultuda cümleler incelendiğinde, 1. ve 3. cümlede parantez işareti yanlış kullanılmıştır, 2., 4. ve 5. cümlelerde ise doğru kullanılmıştır.

- A. Göz açık kapayınca kadar → Çok kısa sürede olmak, gerçekleşmek.

-B. Ağzı kulaklarına varmak → Çok mutlu olmak, mutluluğu yüzünden belli olmak.

- C. Kulak misafiri olmak → Birilerinin konuşmasını istemeden duymak.

- D. Havlu atmak → Yenilgiyi kabul etmek.

- E. Cin gibi olmak → Zeki, akıllı, yetenekli olmak.

"Göz açık kapayınca kadar" deyimi, bir şeyin çok kısa sürede olmasını veya gerçekleşmesini ifade eder. - "Ağzı kulaklarına varmak" deyimi, çok mutlu olmayı ve bu mutluluğun yüzünden belli olmasını anlatır. - "Kulak misafiri olmak" deyimi, birilerinin konuşmasını istemeden duymayı ifade eder. - "Havlu atmak" deyimi, yenilgiyi kabul etmek veya pes etmek anlamına gelir. - "Cin gibi olmak" deyimi ise zeki, akıllı ve yetenekli olmayı ifade eder.

* Atatürk, 1881 yılında Selânik'te dünyaya gözlerini açmıştır.

* Hafta sonu hava sıcaklığı 20 dereceyi geçecek diye bilgi verdi spiker.

* Ahmet Ümit'in "Olmayan Ülke" kitabını da çok merak ediyorum.

* İstanbul Büyükşehir Belediyesinin 16 milyon için çalışıyoruz sözünü çok seviyorum.

* Son bir ayda Türkiye'de sinemalarda en çok "Bergen" isimli film izlenmiş.

Cümlelerde tırnak işaretinin kullanılması gereken yerlere uygun şekilde tırnak işareti eklenmiştir. Tırnak işareti, alıntı yapılan sözcükleri, ifadeleri veya kitap, film gibi eserlerin isimlerini belirtmek için kullanılır.