10.Sınıf Fizik Sene Sonu Yazılı sınavı 10.Sınıf kategorisinin Fizik alt kategorisinin, 2 dönemine ait. Bu sınav Orta derecede zorluktadır. Toplamda 14 sorudan oluşmaktadır.
Işığın yansıması nedir? Açıklayınız.
Işığın yansımasının su dalgalarında yansıma olayıyla ilişkisini açıklayınız.
Düzlem aynada oluşan görüntünün özelliklerini (sanal, düz, boy, uzaklık, simetri) açıklayınız.
Küresel ayna çeşitlerini (çukur ayna, tümsek ayna) tanımlayarak, bu aynaların yansıtıcı yüzeylerini belirtiniz.
Çukur aynada bir cismin görüntüsünün özellikleri, cismin aynaya olan uzaklığına bağlı olarak nasıl değişir? Açıklayınız.
Tümsek aynada özel ışınların yansıma kurallarını açıklayınız.
Işığın kırılması nedir? Açıklayınız. Kırılma olayında gelme açısı ve kırılma açısı arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Kırılma indisi nedir? Açıklayınız. Bir ortamın kırılma indisi nelere bağlıdır? Kırılma indisi ile ışığın o ortamdaki hızı arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Mercek nedir? Merceklerin saydam ortam olabilmesi için gereken iki temel şartı açıklayınız.
İnce kenarlı ve kalın kenarlı mercekleri şekillerini çizerek gösteriniz. İnce kenarlı merceklerin hangi özelliklerinden dolayı "yakınsak mercek" olarak adlandırıldığını açıklayınız.
Kalın kenarlı merceklerin oluşturduğu görüntünün özelliklerini belirtiniz. Cisim sonsuzdan merceğe doğru yaklaştıkça görüntü nasıl değişir?
Günlük hayatta kullanılan merceklerin kullanım alanlarına üç örnek veriniz ve bu örneklerde merceklerin ne tür amaçlarla kullanıldığını açıklayınız.
Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına D, yanlış olanların başına Y koyunuz.
1. (.....) Bir çukur aynanın odak noktası, aynanın merkez eğrilik yarıçapının yarısı uzaklıktadır.
2. (.....) Tümsek aynalar, cisimlerin her zaman düz ve sanal görüntülerini oluşturur.
3. (.....) Işık, yoğun bir ortamdan daha az yoğun bir ortama geçerken normale yaklaşarak kırılır.
4. (.....) Tam yansıma olayı, ışığın her zaman bir ortamdan diğerine geçerken gerçekleşir.
5. (.....) Bir cismin görünür uzaklığı, her zaman gerçek uzaklığına eşittir.
6. (.....) Çukur aynalar, sadece gerçek görüntü oluşturabilir.
7. (.....) Bir ışık ışınının gelme açısı, kırılma açısından her zaman büyüktür.
8. (.....) Su dalgalarında kırılma, sadece derin ortamdan sığ ortama geçerken gerçekleşir.
9. (.....) Işığın kırılma indisi, ortamın yoğunluğu ile doğru orantılıdır.
10. (.....) Serap olayı, ışığın kırılması sonucu oluşan bir optik yanılsamadır.
Aşağıda verilen eşleştirmeleri yapın:
a. Işığın bir ortamdan başka bir ortama geçerken yön değiştirmesi.
b. Işığın bir yüzeye çarparak geldiği ortama geri dönmesi.
c. Işığın saydam bir ortamdan geçerken hızının değişmesi.
d. Işığın bir engelden dolayı doğrusal yolundan sapması.
e. Işığın bir yüzeyde emilmesi ve ısıya dönüşmesi.
f. Işığın bir ortamda yayılırken enerji kaybetmesi.
g. Işığın dalga özelliğini gösteren bir olay.
h. Işığın parçacık özelliğini gösteren bir olay.
ı. Bir cismin renginin, hangi ışığı yansıttığına bağlı olması.
i. Işığın farklı renklere ayrılması.
1. (.....) Kırılma
2. (.....) Yansıma
3. (.....) Soğurulma
4. (.....) Saçılma
5. (.....) Renk
6. (.....) Girişim
7. (.....) Kırınım
8. (.....) Fotoelektrik Olay
9. (.....) Hız Değişimi
10. (.....) Enerji Kaybı
Işığın yansıması nedir? Açıklayınız.
Yansıma olayı, ışığın dalga ve tanecik doğasıyla açıklanabilir. Dalga modeline göre ışık, yüzeye çarptığında yüzeydeki atomlar tarafından soğurulup tekrar yayılır. Tanecik modeline göre ise ışık, foton adı verilen parçacıklardan oluşur ve bu parçacıklar yüzeye çarptıktan sonra seker.
Işığın yansımasının su dalgalarında yansıma olayıyla ilişkisini açıklayınız.
Su dalgalarının bir engele çarparak yansıması, ışığın bir yüzeye çarparak yansımasına benzer bir şekilde gerçekleşir. Su dalgalarının yansımasında da gelen dalga, engele çarptıktan sonra farklı bir yönde yayılır. Bu benzerlik, dalga hareketinin temel özelliklerinden kaynaklanır.
Düzlem aynada oluşan görüntünün özelliklerini (sanal, düz, boy, uzaklık, simetri) açıklayınız.
Düzlem aynalar, günlük hayatta en sık karşılaşılan ayna türüdür. Bu aynalarda oluşan görüntünün temel özellikleri, cismin aynadaki yansıması hakkında bilgi verir. Ambulans yazısının ters yazılması bu özelliklerden simetri ile ilgilidir.
Küresel ayna çeşitlerini (çukur ayna, tümsek ayna) tanımlayarak, bu aynaların yansıtıcı yüzeylerini belirtiniz.
Küresel aynalar, yansıtıcı yüzeylerinin şekline göre farklı özelliklere sahiptir. Çukur aynalar ışığı toplarken, tümsek aynalar ışığı dağıtır. Bu özellikleri, kullanım alanlarını belirler.
Çukur aynada bir cismin görüntüsünün özellikleri, cismin aynaya olan uzaklığına bağlı olarak nasıl değişir? Açıklayınız.
Çukur aynaların odak noktası ve merkez noktası gibi karakteristik noktaları, görüntü oluşumunda kritik rol oynar. Bu noktalara göre cismin konumu, görüntünün niteliklerini belirler.
Tümsek aynada özel ışınların yansıma kurallarını açıklayınız.
Tümsek aynalarda oluşan görüntüler daima düz, sanal ve cisimden küçüktür. Özel ışınlar, görüntü oluşumunu anlamak ve çizmek için kullanılır.
Işığın kırılması nedir? Açıklayınız. Kırılma olayında gelme açısı ve kırılma açısı arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Bu soru, ışığın kırılması olayının temel tanımını ve bu olayın matematiksel ifadesini anlamayı ölçmektedir. Öğrencinin Snell Yasası'nı doğru bir şekilde ifade etmesi ve yorumlaması beklenmektedir.
Kırılma indisi nedir? Açıklayınız. Bir ortamın kırılma indisi nelere bağlıdır? Kırılma indisi ile ışığın o ortamdaki hızı arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Bu soru, kırılma indisinin tanımını, bağlı olduğu faktörleri ve ışığın hızı ile ilişkisini anlamayı ölçmektedir. Öğrencinin kırılma indisinin fiziksel anlamını doğru bir şekilde kavraması önemlidir.
Mercek nedir? Merceklerin saydam ortam olabilmesi için gereken iki temel şartı açıklayınız.
Merceklerin temel tanımı ve mercek olabilmeleri için gerekli geometrik ve optik koşullar bu cevapta belirtilmektedir. Küresel yüzeylerin varlığı ve eğrilik merkezlerinin durumu, merceklerin ışığı odaklama veya dağıtma yeteneklerini doğrudan etkiler.
İnce kenarlı ve kalın kenarlı mercekleri şekillerini çizerek gösteriniz. İnce kenarlı merceklerin hangi özelliklerinden dolayı "yakınsak mercek" olarak adlandırıldığını açıklayınız.
İnce ve kalın kenarlı merceklerin şekilsel farklılıkları ve ince kenarlı merceklerin ışığı odaklama yeteneği vurgulanmaktadır. "Yakınsak" teriminin neden kullanıldığı, ışık ışınlarının mercek tarafından nasıl yönlendirildiğiyle ilişkilendirilerek açıklanır.
Kalın kenarlı merceklerin oluşturduğu görüntünün özelliklerini belirtiniz. Cisim sonsuzdan merceğe doğru yaklaştıkça görüntü nasıl değişir?
Kalın kenarlı mercekler, ışığı dağıtan (ıraksak) merceklerdir. Bu nedenle gerçek bir odak noktası yoktur ve oluşturdukları görüntüler sanaldır. Cisim yaklaştıkça görüntü de büyür, ancak her zaman cisimden küçüktür.
Günlük hayatta kullanılan merceklerin kullanım alanlarına üç örnek veriniz ve bu örneklerde merceklerin ne tür amaçlarla kullanıldığını açıklayınız.
Mercekler, ışığı kırarak görüntü oluşturma prensibine dayanır. Kullanım alanları, istenen görüntü özelliklerine (büyüklük, yön, gerçeklik/sanallık) göre değişir.
Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına D, yanlış olanların başına Y koyunuz.
1. (.....) Bir çukur aynanın odak noktası, aynanın merkez eğrilik yarıçapının yarısı uzaklıktadır.
2. (.....) Tümsek aynalar, cisimlerin her zaman düz ve sanal görüntülerini oluşturur.
3. (.....) Işık, yoğun bir ortamdan daha az yoğun bir ortama geçerken normale yaklaşarak kırılır.
4. (.....) Tam yansıma olayı, ışığın her zaman bir ortamdan diğerine geçerken gerçekleşir.
5. (.....) Bir cismin görünür uzaklığı, her zaman gerçek uzaklığına eşittir.
6. (.....) Çukur aynalar, sadece gerçek görüntü oluşturabilir.
7. (.....) Bir ışık ışınının gelme açısı, kırılma açısından her zaman büyüktür.
8. (.....) Su dalgalarında kırılma, sadece derin ortamdan sığ ortama geçerken gerçekleşir.
9. (.....) Işığın kırılma indisi, ortamın yoğunluğu ile doğru orantılıdır.
10. (.....) Serap olayı, ışığın kırılması sonucu oluşan bir optik yanılsamadır.
1. Çukur aynada odak, merkez yarıçapının yarısıdır. 2. Tümsek aynalar daima düz ve sanal görüntü oluşturur. 3. Işık az yoğundan çok yoğuna geçerken normale yaklaşır. 4. Tam yansıma, ışığın çok yoğun ortamdan az yoğun ortama belirli bir açıyla geçerken olur. 5. Görünür uzaklık, ortamın yoğunluğuna bağlı olarak değişebilir. 6. Çukur aynalar hem gerçek hem de sanal görüntü oluşturabilir. 7. Gelme açısı ve kırılma açısı ortamların yoğunluğuna bağlıdır. 8. Su dalgalarında kırılma, farklı derinliklerdeki ortamlarda olur. 9. Kırılma indisi genellikle ortamın yoğunluğuyla doğru orantılıdır. 10. Serap olayı, sıcaklık farkından kaynaklanan kırılma sonucu oluşur.
Aşağıda verilen eşleştirmeleri yapın:
a. Işığın bir ortamdan başka bir ortama geçerken yön değiştirmesi.
b. Işığın bir yüzeye çarparak geldiği ortama geri dönmesi.
c. Işığın saydam bir ortamdan geçerken hızının değişmesi.
d. Işığın bir engelden dolayı doğrusal yolundan sapması.
e. Işığın bir yüzeyde emilmesi ve ısıya dönüşmesi.
f. Işığın bir ortamda yayılırken enerji kaybetmesi.
g. Işığın dalga özelliğini gösteren bir olay.
h. Işığın parçacık özelliğini gösteren bir olay.
ı. Bir cismin renginin, hangi ışığı yansıttığına bağlı olması.
i. Işığın farklı renklere ayrılması.
1. (.....) Kırılma
2. (.....) Yansıma
3. (.....) Soğurulma
4. (.....) Saçılma
5. (.....) Renk
6. (.....) Girişim
7. (.....) Kırınım
8. (.....) Fotoelektrik Olay
9. (.....) Hız Değişimi
10. (.....) Enerji Kaybı
Bu soruda, ışık ile ilgili temel kavramların tanımları ve örnekleri eşleştirilmesi istenmektedir.
Işığın yansımasının temel prensiplerini anlar.
Işık ve su dalgaları arasındaki yansıma benzerliğini kavrar.
Öğrenci, düzlem aynada oluşan görüntünün temel özelliklerini tanımlar.
Öğrenci, çukur ve tümsek aynaların farklılıklarını ve yansıtıcı yüzeylerini ayırt eder.
Öğrenci, çukur aynada cismin farklı konumlardaki görüntülerinin özelliklerini yorumlar.
Öğrenci, tümsek aynanın özel ışınlarının yansıma kurallarını bilir ve açıklar.
Öğrenci, ışığın kırılma prensiplerini ve kırılma açısı ile gelme açısı arasındaki matematiksel ilişkiyi açıklar.
Öğrenci, kırılma indisi kavramını tanımlar, nelere bağlı olduğunu belirtir ve ışık hızı ile kırılma indisi arasındaki ilişkiyi yorumlar.
Öğrenci, mercek kavramını ve bir cismin mercek olarak işlev görmesi için gerekli koşulları ayırt eder.
Öğrenci, ince ve kalın kenarlı merceklerin temel özelliklerini ve ışık üzerindeki etkilerini karşılaştırır.
Öğrenci, kalın kenarlı merceklerin görüntü özelliklerini ve cisim konumuna göre görüntünün nasıl değiştiğini ifade eder.
Öğrenci, merceklerin farklı kullanım alanlarını ve bu alanlardaki amaçlarını açıklar.
* 10.4.5.2. Küresel aynalarda odak noktası ve merkez noktası arasındaki ilişkiyi açıklar. * 10.4.5.3. Tümsek aynaların görüntü oluşturma özelliklerini yorumlar. * 10.4.6.1. Işığın kırılmasının su dalgalarındaki kırılma olayı ile ilişkisini açıklar. * 10.4.6.2. Işığın tam yansıma olayının ve sınır açısının analizini yapar. * 10.4.6.3. Farklı ortamda bulunan bir cismin görünür uzaklığını etkileyen sebepleri açıklar.
Işığın temel özelliklerini ve olaylarını açıklar.
etiketlerini kapsamaktadır.Değerli öğretmenlerimiz, isterseniz sistemimizde kayıtlı binlerce sorudan 10.Sınıf Fizik dersi için sınav-yazılı hazırlama robotu ile ücretsiz olarak beş dakika içerisinde istediğiniz soru sayısında, soru tipinde ve zorluk derecesinde sınav oluşturabilirsiniz. Yazılı robotu için Sınav Robotu tıklayın.