10.Sınıf Astronomi ve Uzay Bilimleri 2.Dönem 1.Yazılı sınavı 10.Sınıf kategorisinin Astronomi ve Uzay Bilimleri alt kategorisinin, 2 dönemine ait. Bu sınav Orta derecede zorluktadır. Toplamda 15 sorudan oluşmaktadır.
Yerel yıldız zamanı ile yerel güneş saati neden günlük yaşamda kullanışlı değildir?
Zaman ve hareket kavramları arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Hicri Takvim'in temel özelliklerini ve başlangıç noktasını açıklayınız.
Einstein'ın Görelilik Teorisi'ne göre, bir cismin konumu zamanı nasıl etkiler? Açıklayınız.
22 Haziran tarihinde farklı enlemlerde (örneğin, φ = 30° ve φ = 60°) gece ve gündüz sürelerinin farklı olmasının nedenini açıklayınız.*
Güneş'in hiç batmadığı ve hiç doğmadığı durumlar için eşlek kon sayısı (φ) ile yıldızın deklinasyonu (δ) arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Ay'ın evrelerinin oluşum nedenini açıklayınız ve dört ana evreyi tanımlayınız.
Ay'ın Aralık 2014'teki evrelerine bakarak, ilk dördün evresinden son dördün evresine kadar yaklaşık kaç gün geçtiğini ve son dördün evresinden tekrar ilk dördün evresine kadar yaklaşık kaç gün geçtiğini belirleyiniz. Bu sürelerin farklı olmasının nedenini açıklayınız.
Gök küresi kavramını tanımlayınız ve Dünya üzerindeki bir gözlemcinin gök cisimlerini neden aynı uzaklıktaymış gibi algıladığını açıklayınız.
Gök eşleği nedir? Açıklayınız.*
Çevren kon düzeneği nedir? Bu düzenekte kullanılan temel kavramları (zenit, nadir, azimut, yükseklik açısı) açıklayınız.
Eşlek kon düzeneği neden gereklidir? Bu düzeneğin çevren kon düzeneğine göre avantajları nelerdir?
Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına (D), yanlış olanların başına (Y) koyunuz.
1. (.....) Gök cisminin sağ açıklığı (α), Koç noktasından X' noktasına doğru saat yönünün tersi yönde ölçülen merkez açıdır ve 0sa ile 24sa arasında değişir.
2. (.....) Gök cisminin dik açıklığı (δ), +180° ile -180° arasında değişen bir değer alır.
3. (.....) Koç noktası, Güneş'in görünür hareketi sırasında 21 Mart tarihinde bulunduğu noktadır.
4. (.....) Tutulum düzlemi ile eşlek arasındaki açı yaklaşık olarak 45°'dir.
5. (.....) Saat açısı (s), gözlemcinin öğlen çemberi üzerindeki noktasından X' noktasına kadar olan yayı gören merkez açıdır ve ölçüm yönü saat yönüdür.
6. (.....) Bir yıldızın günlük çemberi daima çevrenin üzerinde kalıyorsa, o yıldız batmayan bir yıldızdır.
7. (.....) Güney enlemlerinde, δ < - (90 + φ) koşulunu sağlayan yıldızlar batmayan yıldızlardır.
8. (.....) Bir yıldızın dik açıklığı (δ), gözlemcinin bulunduğu enlemden (φ) büyükse daima görünür olacaktır.
9. (.....) Koç noktasının yeri, eşlek üzerinde yıldız zamanına bağlı belirlenen bir noktadır ve bu nedenle yıldan yıla farklılık gösterir.
10. (.....) Eşlek ile tutulum çemberinin kesim noktaları mevsim noktaları olarak adlandırılır.
Aşağıda verilen eşleştirmeleri yapın:
a. Güneş etrafında dolanan, kendi ışığı olmayan gök cismi
b. Işık ve ısı kaynağı olan yıldız
c. Dünya'nın doğal uydusu
d. Farklı sıcaklıklardaki gazlardan oluşan devasa küreler
e. Gök cisimlerinin oluşturduğu büyük sistemler
f. Dünya'nın atmosferini geçerek yeryüzüne ulaşan meteor
g. Atmosfere girerek yanan küçük kaya veya metal parçası
h. İki gök cisminin kütle çekimi etkisiyle birbirine bağlı hareketi
ı. Belirli bir yörüngede hareket eden insan yapımı araç
i. Uzayda bulunan her türlü madde ve enerji
1. (.....) Uydu
2. (.....) Gezegen
3. (.....) Yıldız
4. (.....) Gökada
5. (.....) Meteor
6. (.....) Meteorit
7. (.....) Bulutsu
8. (.....) Evren
9. (.....) Yapay Uydu
10. (.....) Çift Yıldız
Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurun:
a. Dünya'nın etrafında dolanan gök cismine ________ denir.
b. Güneş Sistemi'ndeki en büyük gezegen ________'dir.
c. Işık yılı, ________ birimidir.
d. Gökadalar ________'nin temel yapı taşlarıdır.
e. Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi ________'yi oluşturur.
Yerel yıldız zamanı ile yerel güneş saati neden günlük yaşamda kullanışlı değildir?
Sabit saatler yerine, insanların bulunduğu yerdeki güneşin ve yıldızların konumuna göre sürekli değişen saatler kullanmak günlük hayatı zorlaştırır.
Zaman ve hareket kavramları arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Dünya'nın dönmesi, Ay'ın dolanması gibi periyodik hareketler, zamanın ölçülmesinde ve tanımlanmasında temel referans noktalarıdır.
Hicri Takvim'in temel özelliklerini ve başlangıç noktasını açıklayınız.
Hicri Takvim'in ay yılı esasına dayandığı ve başlangıç noktasının ne olduğu açıklanmalıdır.
Einstein'ın Görelilik Teorisi'ne göre, bir cismin konumu zamanı nasıl etkiler? Açıklayınız.
Çekim kuvvetinin zaman üzerindeki etkisi açıklanmalıdır. Hawking'in ikizler örneği verilebilir.
22 Haziran tarihinde farklı enlemlerde (örneğin, φ = 30° ve φ = 60°) gece ve gündüz sürelerinin farklı olmasının nedenini açıklayınız.*
22 Haziran, Kuzey Yarımküre'de yaz gündönümüdür. Bu tarihte, Kuzey Yarımküre Güneş'e daha fazla dönük olduğundan gündüzler daha uzun, geceler daha kısadır. Enlem arttıkça, gündüz süresi de artar.
Güneş'in hiç batmadığı ve hiç doğmadığı durumlar için eşlek kon sayısı (φ) ile yıldızın deklinasyonu (δ) arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Bu koşullar, Dünya'nın eksen eğikliği ve coğrafi konumun Güneş'in görünür hareketleri üzerindeki etkisini ifade eder. Eşlek kon sayısı (φ), gözlemcinin bulunduğu enlemi temsil ederken, deklinasyon (δ) ise Güneş'in göksel ekvator üzerindeki konumunu belirtir.
Ay'ın evrelerinin oluşum nedenini açıklayınız ve dört ana evreyi tanımlayınız.
Ay'ın evreleri, Ay, Dünya ve Güneş'in göreli konumlarına bağlı olarak değişir. Her bir evre, Ay'ın yüzeyindeki farklı oranlarda aydınlanma ile karakterizedir.
Ay'ın Aralık 2014'teki evrelerine bakarak, ilk dördün evresinden son dördün evresine kadar yaklaşık kaç gün geçtiğini ve son dördün evresinden tekrar ilk dördün evresine kadar yaklaşık kaç gün geçtiğini belirleyiniz. Bu sürelerin farklı olmasının nedenini açıklayınız.
Ay'ın Dünya etrafındaki dönüş hızı sabit değildir. Elips şeklindeki yörüngesinde, Dünya'ya yaklaştığı zamanlarda hızı artar, uzaklaştığı zamanlarda ise azalır. Bu durum, Ay evreleri arasındaki sürelerin farklılık göstermesine neden olur. Ayrıca, Güneş'in çekim etkisi de Ay'ın hareketini etkileyebilir.
Gök küresi kavramını tanımlayınız ve Dünya üzerindeki bir gözlemcinin gök cisimlerini neden aynı uzaklıktaymış gibi algıladığını açıklayınız.
Gök küresi, gök cisimlerinin konumlarını belirlemek ve hareketlerini takip etmek için kullanılan bir modeldir. Bu modelde, tüm gök cisimleri aynı uzaklıkta, Dünya'nın etrafında dönüyormuş gibi kabul edilir. Gözlemcinin gök cisimlerini aynı uzaklıkta algılamasının nedeni, bu cisimlerin Dünya'ya olan uzaklıklarının çok büyük olmasıdır. Bu uzaklıklar, gözün derinlik algısını zorlar ve cisimleri aynı düzlemdeymiş gibi algılamasına neden olur.
Gök eşleği nedir? Açıklayınız.*
*Gök eşleği, gök küresini kuzey ve güney yarım kürelere ayırır. Tıpkı Dünya'daki ekvatorun Dünya'yı iki yarım küreye ayırması gibi, gök eşleği de yıldızların konumlarını kuzey ve güney yarım kürelere göre tanımlamada kullanılır.*
Çevren kon düzeneği nedir? Bu düzenekte kullanılan temel kavramları (zenit, nadir, azimut, yükseklik açısı) açıklayınız.
Çevren kon düzeneği, gözlemcinin bulunduğu yere göre gök cisimlerinin konumlarını tanımlamada kullanılır.
Eşlek kon düzeneği neden gereklidir? Bu düzeneğin çevren kon düzeneğine göre avantajları nelerdir?
Eşlek kon düzeneği, gök bilimciler için daha tutarlı ve karşılaştırılabilir veriler sağlar.
Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların başına (D), yanlış olanların başına (Y) koyunuz.
1. (.....) Gök cisminin sağ açıklığı (α), Koç noktasından X' noktasına doğru saat yönünün tersi yönde ölçülen merkez açıdır ve 0sa ile 24sa arasında değişir.
2. (.....) Gök cisminin dik açıklığı (δ), +180° ile -180° arasında değişen bir değer alır.
3. (.....) Koç noktası, Güneş'in görünür hareketi sırasında 21 Mart tarihinde bulunduğu noktadır.
4. (.....) Tutulum düzlemi ile eşlek arasındaki açı yaklaşık olarak 45°'dir.
5. (.....) Saat açısı (s), gözlemcinin öğlen çemberi üzerindeki noktasından X' noktasına kadar olan yayı gören merkez açıdır ve ölçüm yönü saat yönüdür.
6. (.....) Bir yıldızın günlük çemberi daima çevrenin üzerinde kalıyorsa, o yıldız batmayan bir yıldızdır.
7. (.....) Güney enlemlerinde, δ < - (90 + φ) koşulunu sağlayan yıldızlar batmayan yıldızlardır.
8. (.....) Bir yıldızın dik açıklığı (δ), gözlemcinin bulunduğu enlemden (φ) büyükse daima görünür olacaktır.
9. (.....) Koç noktasının yeri, eşlek üzerinde yıldız zamanına bağlı belirlenen bir noktadır ve bu nedenle yıldan yıla farklılık gösterir.
10. (.....) Eşlek ile tutulum çemberinin kesim noktaları mevsim noktaları olarak adlandırılır.
Bu sorular, gök cisimlerinin konumlarını belirleme, sağ açıklık, dik açıklık, Koç noktası, tutulum düzlemi, saat açısı, günlük görünür hareket ve batmayan/doğmayan yıldızlar gibi temel kavramları kapsamaktadır. Verilen cevaplar bu kavramlara ilişkin doğru bilgileri içermektedir.
Aşağıda verilen eşleştirmeleri yapın:
a. Güneş etrafında dolanan, kendi ışığı olmayan gök cismi
b. Işık ve ısı kaynağı olan yıldız
c. Dünya'nın doğal uydusu
d. Farklı sıcaklıklardaki gazlardan oluşan devasa küreler
e. Gök cisimlerinin oluşturduğu büyük sistemler
f. Dünya'nın atmosferini geçerek yeryüzüne ulaşan meteor
g. Atmosfere girerek yanan küçük kaya veya metal parçası
h. İki gök cisminin kütle çekimi etkisiyle birbirine bağlı hareketi
ı. Belirli bir yörüngede hareket eden insan yapımı araç
i. Uzayda bulunan her türlü madde ve enerji
1. (.....) Uydu
2. (.....) Gezegen
3. (.....) Yıldız
4. (.....) Gökada
5. (.....) Meteor
6. (.....) Meteorit
7. (.....) Bulutsu
8. (.....) Evren
9. (.....) Yapay Uydu
10. (.....) Çift Yıldız
Bu eşleştirme sorusu, temel astronomi terimlerini anlamayı ölçer.
Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurun:
a. Dünya'nın etrafında dolanan gök cismine ________ denir.
b. Güneş Sistemi'ndeki en büyük gezegen ________'dir.
c. Işık yılı, ________ birimidir.
d. Gökadalar ________'nin temel yapı taşlarıdır.
e. Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi ________'yi oluşturur.
Bu boşluk doldurma sorusu, temel astronomi terimlerini ve kavramlarını pekiştirmeyi amaçlar.
Öğrenci, yerel zamanların neden pratik olmadığını anlar.
Öğrenci, zaman ve hareket arasındaki temel ilişkiyi kavrar.
Öğrenci, Hicri Takvim'in temel özelliklerini ve başlangıç noktasını bilir.
Öğrenci, konumun zaman üzerindeki etkisini Görelilik Teorisi çerçevesinde açıklar. Tamamdır, istediğiniz formatta 6 adet klasik soru hazırladım:
Öğrenci, eksen eğikliğinin ve Dünya'nın yörüngesinin gece ve gündüz süreleri üzerindeki etkisini açıklar.
Öğrenci, coğrafi konum ve eksen eğikliğinin Güneş'in görünür hareketleri üzerindeki etkisini analiz eder.
Öğrenci, Ay'ın evrelerinin oluşum nedenini ve ana evrelerin özelliklerini açıklar.
Ay'ın evreleri arasındaki süre farklılıklarını ve bu farklılığın nedenlerini açıklar.
Gök küresi kavramını tanımlar ve gözlemcinin gök cisimlerini aynı uzaklıktaymış gibi algılamasının nedenini açıklar.
*Öğrenci, gök küresinin temel öğelerinden olan gök eşleğinin tanımını ve işlevini açıklar.*
Çevren kon düzeneğinin temel kavramlarını tanımlar ve gök cisimlerinin konumunu belirlemede kullanılır.
Eşlek kon düzeneğinin önemini ve çevren kon düzeneğine göre avantajlarını kavrar.
* Gök cisimlerinin konumlarını belirlemek için kullanılan koordinat sistemlerini tanımlar. * Sağ açıklık, dik açıklık ve saat açısı gibi kavramları açıklar. * Koç noktası ve tutulum düzleminin önemini belirtir. * Günlük görünür hareketin sonuçlarını yorumlar. * Batmayan ve doğmayan yıldızlar arasındaki farkı ayırt eder.
Astronomi ile ilgili temel kavramları tanımlar.
Temel astronomi terimlerini doğru bir şekilde kullanır.
etiketlerini kapsamaktadır.Değerli öğretmenlerimiz, isterseniz sistemimizde kayıtlı binlerce sorudan 10.Sınıf Astronomi ve Uzay Bilimleri dersi için sınav-yazılı hazırlama robotu ile ücretsiz olarak beş dakika içerisinde istediğiniz soru sayısında, soru tipinde ve zorluk derecesinde sınav oluşturabilirsiniz. Yazılı robotu için Sınav Robotu tıklayın.